Tapiserie z wyprawy ślubnej królowej Bony Sforzy d’Aragona

Królowa Bona Sforza, która przybyła w 1518 r. do Rzeczypospolitej z Bari, przywiozła godny posag, opisany przez Giuliano Passero. Wśród wielkiej liczby kosztownych przedmiotów znalazły się tapiserie – „panni di razza”: seria ośmiu z Uczynkami miłosierdzia i cztery portiery. Celem niniejszego artykułu jest uzupełnienie dotychczasowej wiedzy na ich temat, co stało się możliwe dzięki dotarciu do kilku wcześniej nieznanych polskiej literaturze przedmiotu źródeł i włoskich opracowań, oraz ich nowa interpretacja. Opierając się na wszystkich dostępnych aktualnie informacjach z prac autorstwa Giuliano Passero, Colantonio Carmignano, Antonio Beatillo, Giovanni Battista Pacichelliego i Giulio Petroniego, można stwierdzić, że cztery z ośmiu tapiserii z Uczynkami miłosierdzia Bona przekazała między 1520 a 1557 r. do bazyliki Św. Mikołaja w Bari, gdyż szczególnie czciła jej patrona. Tapiserie te znajdowały się zapewne w świątyni jeszcze do końca XVII wieku. Przypuszczalnie tkaniny te do dzisiaj się nie zachowały.  

Queen Bona Sforza d’Aragona, who came to the Kingdom of Poland from Bari in Italy in 1518, brought a handsome dowry, as described by Giuliano Passero. Among the large number of expensive items were tapestries – the “panni di razza”, which was a series of eight tapestries portraying the Works of Mercy and four door curtains (portieres). The aim of this article is to supplement the current knowledge about these tapestries by drawing conclusions from studies by Italian authors on the subject matter and their new interpretations, which were previously unknown in Polish literature. Based upon all currently available source information, namely works by Giuliano Passero, Colantonio Carmignano, Antonio Beatillo, Giovanni Battista Pacichelli and Giulio Petroni, we can infer that Bona donated four of the eight tapestries from the Works of Mercy, which had been made with great mastery, to the Basilica of Saint Nicholas in Bari, probably because she considered the church to be a suitable place to preserve them. She also chose this particular church because she had a special devotion to its saint. The tapestries were placed in the basilica between 1520 and 1557. These fabrics were probably in the Bari church’s collection until the end of the 17th century. Presumably, this series, as well as Bona’s four portieres, have not survived to this day.