Prawnokarna ocena testowania produktów kosmetycznych na zwierzętach

Artykuł dotyczy prawnokarnych aspektów testowania na zwierzętach produktów kosmetycznych lub ich składników. Zagadnienie to nie traci wciąż swojej aktualności – zarówno uwzględniając rozwój nauki i technologii, jak i biorąc pod uwagę modyfikację przepisów prawnych oraz społeczną ocenę tego typu zachowań. Z uwagi na rolę, jaką pełnić mogą testy na zwierzętach we wskazanym kontekście, zakwalifikować należy je jako formę testowania toksyczności lub badania bezpieczeństwa, mieszczących się w ramach procedur, w rozumieniu przepisów ustawy z 15 stycznia 2015 r. o ochronie zwierząt wykorzystywanych do celów naukowych lub edukacyjnych. Z tego względu wszelkiego rodzaju nadużycia w zakresie przeprowadzania takich testów powinno się analizować przez pryzmat odpowiedzialności karnej na gruncie powyższej ustawy (narażanie zwierząt na niepotrzebny ból, strach, cierpienie lub trwałe uszkodzenie organizmu) lub ustawy z 21 sierpnia 1997 r. o ochronie zwierząt (znęcanie się nad zwierzętami oraz niehumanitarne lub nieuzasadnione pozbawienie ich życia). Przyjęcie odpowiedniej wykładni i zastosowanie właściwych przepisów jest szczególnie istotne, biorąc pod uwagę uchylenie dotychczasowej ustawy z 30 marca 2001 r. o kosmetykach i wejście w życie nowych regulacji w ramach ustawy z 4 października 2018 r. o produktach kosmetycznych, a także w związku z surowymi karami pieniężnymi grożącymi za naruszenie zakazu testowania kosmetyków na zwierzętach. Celem artykułu jest dokonanie prawnokarnej oceny przeprowadzania testów kosmetyków na zwierzętach w zależności od spełnienia wymogów formalnych przewidzianych dla procedur doświadczalnych z wykorzystaniem zwierząt. Poruszono również kwestie znaczenia ochrony humanitarnej zwierząt, warunków przeprowadzenia legalnych procedur doświadczalnych, stosowania metod alternatywnych w ich ramach oraz potencjalnych konsekwencji prawnych związanych ze skazaniem za przestępstwo wymierzone w ochronę humanitarną zwierząt doświadczalnych.

Article deals with criminal law aspects of animal testing of cosmetic products or their ingredients. This issue does not lose its relevance – taking into account the development of science and technology as well as taking into account the modification of legal regulations and the social assessment of this type of behavior. Due to the importance of animal testing in the indicated context, they should be qualified as a form of toxicity testing or safety testing, falling within the procedures as defined in the Protection of animals used for scientific or educational purposes Act of 15th January 2015. For this reason, any kind of abuse in conducting such tests should be analyzed through the prism of criminal liability under the above Act (exposure of animals to unnecessary pain, fear, suffering or permanent damage to the organism) or the Protection of Animals Act of 21st August 1997 (abuse over animals and inhumane or unjustified deprivation of their lives). Adoption of the relevant interpretation and application of relevant provisions is particularly important, considering the repeal of the current Cosmetics Act of 30th March 2001 and the entry into force of new regulations under the Cosmetics products Act of 4 October 2018, as well as in relation to financial penalties for violating the ban on testing cosmetics on animals. The purpose of the article is to make a criminal law assessment regarding the testing of cosmetics on animals, depending on compliance with formal requirements for experimental procedures using animals. The issues of the importance of humanitarian protection of animals, conditions for conducting legal experimental procedures, the use of alternative methods within them as well as the potential legal consequences related to conviction for a crime aimed at the humanitarian protection of experimental animals were also raised.