Identyfikacja zdarzeń środowiskowych związanych z procesem likwidacji kopalń na przykładzie zamykanych kopalń w wybranych krajach Unii Europejskiej

Ograniczenie zagrożeń środowiskowych wynikających z likwidacji kopalni jest jednym z najważniejszych zadań stojących przed kierownictwem kopalni i władz samorządowych. Ocena ryzyka procesu likwidacji kopalni węgla kamiennego jest zadaniem trudnym, przede wszystkim ze względu na konieczność uwzględnienia dużej liczby scenariuszy potencjalnego wpływu na otoczenie. Informacje dotyczące negatywnego oddziaływania tego procesu na środowisko dostarczane są w różny sposób, zarówno z pomiarów, obserwacji, jak również na podstawie danych historycznych jakimi są rejestrowane incydenty środowiskowe, będące konsekwencją zamykania różnych kopalń na terenie Polski, Europy, a nawet w innych rejonach świata, gdzie warunki górniczo-geologiczne są podobne. Środowiskowe czynniki ryzyka, brane pod uwagę przy planowaniu zamknięcia podziemnej kopalni węgla, obejmują obszary dotyczące zagrożeń wodnych, zanieczyszczenia powietrza, deformacji powierzchniowych, zanieczyszczenia gleby oraz zintegrowanego wpływu wszystkich wymienionych czynników na środowisko. W artykule przedstawiono wybrane zdarzenia - incydenty związane z procesem likwidacji kopalń, które miały miejsce w Polsce, Republice Czeskiej, Wielkiej Brytanii i Niemczech, będące podstawą do opracowania metodologii oceny ryzyka środowiskowego.

Limiting environmental hazards resulting from a mine closure is one of the most important tasks the mine management and local authorities have to face. Assessing risk of the hard coal mine closure process is challenging, mainly due to the fact that it is necessary to consider a large number of scenarios of potential influence on the surrounding. Information concerning negative influence of the process on the environment comes from different sources: measurements, observations and historical data i.e. recorded environmental incidents resulting from mine closures conducted in Poland, Europe and even other parts of the world with similar mining and geological conditions. Environmental hazard factors, which are taken into consideration when the closure of an underground coal mine is planned, cover the areas of water hazard, air pollution, surface deformations, soil contamination and integrated influence of all the factors on the environment. This paper presents selected events and incidents associated with the process of closing mines in Poland, the Czech Republic, Great Britain and Germany which form the base to develop methodology of environmental risk assessment.