Effect of forest clear cuts on plant–pollinator interactions: the case of three ericaceous subshrubs in Lithuanian pine forests

Managed boreal pine forests are subject to regular clear cuts causing significant disturbances to these ecosystems. It is believed that, to some extent, they resemble natural cycles of forest growth, decline, and regeneration and can benefit, e.g., mutualistic relations among plants and pollinators. To study the impact of forest management (clear cuts) on pollinator visitation, we focused on three ericaceous plant species, Vaccinium myrtillus, V. vitis-idaea, and Calluna vulgaris, common elements of pine forest understory. Our observations, conducted in Lithuania, showed that there are no differences among control mature stands and clear cut areas in terms of visitation frequency for all three studied species. However, at least for C. vulgaris, a shift toward fly visits was observed in the clear cut site, showing that open areas are preferred habitats for these insects. Ants constituted an important share of visitors to flowers of V. myrtillus and C. vulgaris, suggesting their important role in reproduction of these plant species.

Gospodarcze drzewostany sosnowe strefy borealnej są obiektem częstych zabiegów leśnych, m.in. zrębów zupełnych, powodujących znaczące zaburzenia w tych ekosystemach. Sądzi się, że do pewnego stopnia zabiegi takie przypominają naturalne cykle wzrostu, rozpadu i regeneracji lasu i mogą pozytywnie wpływać na przykład na mutualistyczne związki pomiędzy roślinami i ich zapylaczami. Aby zbadać wpływ gospodarki leśnej (zrębów zupełnych) na odwiedziny zapylaczy skupiliśmy się na trzech gatunkach krzewinek z rodziny wrzosowatych: Vaccinium myrtillus, V. vitis-idaea i Calluna vulgaris, będących częstymi składnikami runa borów sosnowych. Nasze obserwacje, prowadzone na Litwie, generalnie nie wykazały istotnych różnic w zakresie częstości wizyt owadów na kwiatach trzech badanych gatunków roślin w obu siedliskach: dojrzałym lesie i zrębach. W przypadku C. vulgaris na siedlisku zrębowym zanotowano jednak wzrost liczebności muchówek, co może wskazywać na preferencje tych owadów w stosunku do terenów otwartych. Istotna część odwiedzin na kwiatach V. myrtillus i C. vulgaris dokonywana była przez mrówki, co sugeruje, że owady te mogą mieć wpływ na reprodukcję badanych roślin.