Tożsamość człowieka - między stwórczym aktem a autokreacją

Potoczne doświadczenie człowieka świadczy o jego zdolności do autokreacji (kształtowania własnej tożsamości) w obrębie wyznaczonym przez naturę. Badania z zakresu neuroscience potwierdzają tę tezę, starając się opisać ów proces na różnych poziomach ludzkiej egzystencji (psychologicznej, cielesnej – zwłaszcza neurobiologicznej). Z niektórymi obszarami tak rozumianej autokreacji stoją w sprzeczności pewne tezy teologiczne podkreślające Boski akt stwórczy, który określa nie tylko ogólnie pojętą naturę ludzką, ale i konkretny kształt ludzkiej egzystencji, realizujący się np. w powołaniu lub wybraniu przez Boga do konkretnego życia. Artykuł poddaje analizie potencjalne przestrzenie konfliktu, pytając zarówno o zakres, jak i o charakter interakcji między autokreacją człowieka i stwórczym aktem Boga. Ponadto w artykule zostaje podjęta próba przeformułowania przestrzeni interpretacji owej zależności, osadzając w centrum analizy nie cząstkowe perspektywy osobowe (perspektywa Boska lub ludzka), lecz perspektywę relacji rozumianej jako istotowo pierwotna w stosunku do perspektywy osobowej.

The human’s current experience gives an evidence about his or her ability to self-creation (i.e.: identity formation) in the context determined by the nature. The neuroscience researches, trying to describe the process on various levels of human existence (psychological, bodily, especially neurobiological), prove that thesis. Some areas of self-creation of that kind are contrary to certain theological thesis that underline the God’s creative act. This act determines not only the human nature in a broad sense, but also a specific shape of human existence, that appears for example in God’s vocation to a particular way of life. The article analyses potential spheres of conflict, searching both the range and the character of interaction between human self-creation and creative act of God. Moreover, the article attempts to redefine the sphere of interpretation of that dependence, putting in the analysis’ centre not the partial personal perspectives (God’s and man’s perspectives), but the perspective of relation conceived as essentially primary in respect to the personal perspective.