Wykroczyć poza teraźniejszość. Creatio continua w teologii stworzenia Jürgena Moltmanna

Tam, gdzie tradycyjna teologia zestawiała fakt istnienia przygodnego, skończonego świata z obrazem wszechmocnego i wiecznego Stwórcy, rodziło się pytanie, dlaczego świat, a my wraz z nim, ciągle trwa. Wyrażona klasycznym językiem odpowiedź mówiła o creatio continua, wskazując na Boga, który nieustannie podtrzymuje w istnieniu powołane do życia byty. Ta kategoria teologiczna wymaga dziś pogłębionego namysłu i poszerzenia badawczej perspektywy, aby nie straciła aktualności. Wartą zauważenia próbę takiej refleksji podejmuje Jürgen Moltmann, nadając zagadnieniu ciągłego stwarzania historiozbawczo maksymalną pojemność oraz wyraźnie pneumatologiczny charakter. W niniejszym tekście wskazuje się na oryginalne wątki treściowe, które wnosi niemiecki dogmatyk w rozumienie creatio continua.

The given study attempts to reconstruct the insight into the doctrine of creatio continua according to Jürgen Moltmann’s intuitions. As he claims, the idea of continuous creation – in order to be properly exposed – requires two approaches. Firstly, the traditional meaning of the given concept needs to be reminded; secondly, a holistic point of view, that includes the pneumatological and eschatological aspects, should be emphasised. Such an extended vision of creatio continua suggested by Moltmann leads to a conclusion that this element of Christian doctrine of creation is still important for today’s theology.