Społeczna funkcja architektury. Oddziaływanie architektury na zachowania jednostek i społeczeństw

Celem artykułu jest zwrócenie uwagi na funkcję społeczno-katalityczną architektury – kształtującą zachowania ludzi, ale też będącą odpowiedzią na ich potrzeby. Zaprezentowano w nim wyniki badań z zakresu psychologii społecznej i poznawczej, w których świetle nakreślono wskazówki dla projektantów. Wskazano elementy, które powinni oni rozważać, pracując nad każdym swoim projektem: w jakim stopniu dane rozwiązanie sprzyja komunikacji i budowaniu relacji, a w jakim może powodować konflikty oraz czy sprzyja bezpiecznym zachowaniom, czy też zachęca do podejmowania tych ryzykownych. Wszystko to w kontekście szeroko rozumianego dobrostanu i szczęścia, które zależą – tak na poziomie jednostkowym, jak i całych społeczeństw – od środowiska, w którym żyjemy.

The main aim of the article is to point social-catalytic function of architecture – the way it shapes people behavior and at the same time responds to people’s needs. The social and cognitive psychology research results are presented as the context of recommendation for designers and architects. The areas that should be considered by designers to check if the solution supports people’s communication and social relations development or rather may cause conflicts or encouraging dangerous behaviors are pointed. All of that is presented in the wider context of well-being and happiness that depends both on the man and on the society level – on the environment we all live in.