Jaka socjologia historyczna w Polsce? Pomiędzy tradycją socjologii obywatelskiej a umiędzynarodowieniem

Z perspektywy socjologii nauki analizuję możliwości rozwoju socjologii historycznej w Polsce jako osobnej subdyscypliny. Zastanawiam się nad zaletami budowania kariery akademickiej w socjologii historycznej. Historia jest ważnym zasobem w walkach symbolicznych toczonych w debacie publicznej w Polsce. Podejmowanie tematów historycznych zbliża socjologów do udziału w niej i otwiera pozaakademickie obszary aktywności. Jednocześnie analizy historyczne umożliwiają socjologom wniesienie polskiej tematyki badawczej do międzynarodowego obiegu naukowego i zabranie głosu w dyskusjach o globalnych zjawiskach społecznych. Te dwie cechy łączą się i wzajemnie warunkują, ponieważ projekty badania przeszłości przez socjologów nakierowane są na dostarczenie nowych interpretacji polskiej historii, które jednocześnie wpisują się w rozwijające się w nauce światowej nurty, np. historii imperiów czy historii globalnej. Podstawą analizy są wyniki pogłębionych wywiadów, przeprowadzonych w 2020 roku wśród polskich socjologów o roli przeszłości w ich pracy badawczej.

The article analyses the prospects for the development of historical sociology in Poland as a separate sub-discipline, and in particular the opportunities for building an academic career within it, from the perspective of the sociology of science. History is an important resource in the symbolic battles fought in public debate in Poland. Tackling historical topics brings sociologists closer to participating in this debate and opens up non-academic areas of activity. At the same time historical analyses enable them to bring Polish topics of research to an international academic audience, and contribute to discussions on global social phenomena. These two aspects combine and condition each other, because projects in which sociologists research the past aim at providing new interpretations of Polish history, which are simultaneously in tune with growing trends in world science, such as the themes of history of empires and global history. The findings of in-depth interviews conducted with Polish sociologists in 2020 constitute the basis of this analysis.