Architektura jako scenariusz

Istnieje szereg podobieństw między procesem powstawania projektu architektonicznego a scenariusza filmowego. W przypadku obu wytworów sztuki twórca musi pokonać wieloetapową drogę od pomysłu wyjściowego do materializacji dzieła. W architekturze, podobnie jak w filmie, obowiązuje hierarchia: relacje panujące między architektem, wykonawcą a klientem są porównywalne z układem sił między scenarzystą, reżyserem a producentem. Tak jak film powstaje, by wywołać u widza określone wrażenie i zdobyć publiczność, tak celem sztuki budowania jest racjonalna odpowiedź na kulturowe potrzeby klienta. Zarówno scenariusz, jak i projekt posiadają skodyfikowany sposób zapisu, umożliwiający definiowanie kolejnych faz powstawania filmu i budynku. Wreszcie, obie dziedziny sztuki odwołują się do pewnych powtarzających się wzorów kulturowych, m.in. w zakresie przestrzeni, koloru i materii, które pozwalają szerokiej publiczności odczytywać i przeżywać dzieło filmowe oraz budowle czy miasta. Autor artykułu analizuje równoległość między scenariuszem a jego realizacją w świecie architektury na przykładach projektów Domu nad Wodospadem Franka Lloyda Wrighta, Krzywej Wieży w Pizie, kościoła Sagrada Familia w Barcelonie, Bliźniaczych Wież World Trade Center w Nowym Yorku i Tjuvholmen Museum w Oslo.

There is a whole sequence of similarities between the process of developing an architectural design development and a film script. In both cases the author must cover a multistage road from the initial idea to the work’s materialization. In architecture, just like in film, hierarchy is obligatory: the relations between the client, the architect and the developer may be compared with the power set up between the producer, the script writer and the director. Just as a film is created in order to evoke a specific impression in the spectator, thus winning the public, so the aim of the art of building is a rational response to the client’s cultural needs. Both the script and the project have a codified way of notation, allowing to define the subsequent phases of the film’s and the building’s coming to life. Finally, both art domains refer to certain repeating cultural patterns in the realm of space, colour and master, allowing the public at large to decode and experience a film work, as well as buildings and cities. The author of the article analyzes parallels between the script and its realizations in the world of architecture on the examples of Frank Lloyd Wright’s Fallingwater, the Leaning Tower of Pisa, the Sagrada Familia church in Barcelona, the WTC Twin Towers in NYC and the Tjuvholmen Museum in Oslo, Norway.