Energy and raw material saving in fruits and vegetables processing

The paper present the progress in research and practical application of energy and material savings in the field of starage of fresh fruit and vegetables, blanching, application of continous method of processing, utilization of HTST method, aseptic packaging, concentration of juices, replacing of metal cans by plastic containers, better utilization of raw materials and byproducts and lowering BOD in discharge water.

Ocena efektywności wykorzystania energii i materiału w przetwórstwie owoców warzyw jest utrudniona m.in. z powodu: - różnorodności surowców i kierunków przerobowych, - różnorodności maszyn, urządzeń, operacji technologicznych i technologii, - braku obiektywnych kryteriów jakości produktów gotowych z punktu widzenia sensorycznego, odżywczego i zdrowotnego. Oszczędność energii i surowców uzyskać można przez: - obniżenie strat energii w procesach technologicznych, - wykorzystanie technologii bezodpadowej, - zastępowanie operacji czy procesów bardziej energochłonnych mniej energochłonnymi. Postęp techniczno-technologiczny w przetwórstwie owoców i warzyw w ostatnich latach dyktowany wymienionymi wymaganiami przejawia się w: - rozwoju różnorodnych form przechowywania owoców i warzyw regulowanej atmosferze, - poszukiwaniu chemicznych metod utrwalenia przetworów owocowych i warzywnych, - stosowaniu ciągłych metod wyjaławiania konserw, - wykorzystaniu techniki aseptycznego pakowania półproduktów i produktów owocowo-warzywnych, - wykorzystaniu rachunku optymalizacyjnego w celu maksymalnego zachowania składników odżywczych w konserwach owocowych i warzywnych, - poszukiwaniu tańszych opakowań w miejsce metalowych i szklanych, - stosowaniu aparatów wypornych wielodziałowych z wykorzystaniem termokompresji i kompresji mechanicznej, - stosowaniu procesów membranowych w zagęszczaniu soków owocowych, - wykorzystaniu elektronicznych systemów kontroli dawkowania ciepła, obniżeniu strat suchej masy w procesie blanszowania, - łączeniu metod suszenia i zamrażania, - wykorzystaniu w transporcie półproduktów i produktów opakowań zwrotnych i zbiorczych, łączenia metody wyciskania i ekstrakcji w procesie otrzymywania soków, - stosowaniu technologii bezodpadowych, - wykorzystaniu produktów ubocznych czy odpadowych na cele spożywcze. Średnie zużycie energii w różnych procesach technologicznych przetwarzania i utrwalania żywności przedstawia tabela 1 zaś porównawcze zużycie energii w różnych metodach zagęszczania soków owocowych - tabela 2.