Terapia komórkowa w chirurgicznym zaopatrzeniu przetok - doniesienia wstępne

Wstęp: Ryzyko niepowodzenia po chirurgicznym leczeniu nawrotowych przetok okołoodbytniczych sięga 50%. Wiadomo także, że im bardziej agresywne leczenie chirurgiczne, tym większe zagrożenie uszkodzenia zwieraczy z objawowym nietrzymaniem stolca. Stąd też trwają poszukiwania małoinwazyjnych metod leczenia. Własności mezenchymalnych komórek macierzystych (ASC, Adipose-derived Stem Cells) istotnie wspomagają procesy gojenia tkanek miękkich. W niniejszej pracy przedstawiamy własne wstępne doświadczenia leczenia przetok odbytniczych i odbytniczo-pochwowych z zastosowaniem ASC. Materiały i metody: Do leczenia zakwalifikowano 4 pacjentów po uprzednich, nieskutecznych zabiegach chirurgicznego leczenia przetok: mężczyznę z nawrotową przetoką przezzwieraczową i 3 kobiety z przetokami odbytniczo-pochwowymi, w tym 2 po uprzednim przeszczepie mięśnia smukłego i wyłonieniu stomii. Od pacjentów pobrano 3–10 ml tkanki tłuszczowej, wyizolowano i wyhodowano ASC. 10+/-2 mln komórek w roztworze Ringera implantowano w ściany przetoki. Ocenę gojenia (wywiad, badanie fizykalne i anoskopia) przetok prowadzono w 1., 4., 8. i 12. tygodniu oraz 6. i 12. miesiącu po podaniu ASC. Wyniki: Pomiędzy 4. a 8. tygodniem u wszystkich pacjentów ustąpiły subiektywne objawy przetoki. U pacjentek z wyłonioną stomią ciągłość przewodu pokarmowego odtworzono w 12.–16. tygodniu od podania ASC. U pacjenta z odkryptową przetoką odbytniczą 6 miesięcy po implantacji nie obserwowano cech przetoki. Zagojenie uzyskano u wszystkich pacjentów. Po 12 miesiącach od zastosowania terapii komórkowej nie stwierdzono nawrotu przetoki ani zdarzeń niepożądanych. Wnioski: Implantacja ASC w przygotowaną chirurgicznie ścianę przetoki z powodzeniem została zastosowana u 4 pacjentów. Uzyskano wygojenie u wszystkich chorych. Konieczne są dalsze badania oceniające efektywność i koszty takiego leczenia.