Petryfikacja składu sądu w przepisach intertemporalnych: uwagi na tle postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 29 listopada 2016 r., I KZP 9/16

The article discusses the temporal aspect of a court bench petrification regulated in the transitional provisions of the Act of 27 September 2013 amending the Criminal Procedure Code and some other acts. The direct reason for discussing the issue is the Supreme Court’s stand presented in its judgement of 29 November 2016 (I KZP 9/16, OSNKW 2016, No. 12, item 85). It assumes that petrification of a court bench takes place at the moment of initiating the proceedings of a given instance. It is necessary to note, however, that the issue solved by the Supreme Court raises doubts in judicial decisions as well as jurisprudence. The author draws attention to them and reconstructs arguments for and against the Supreme Court’s opinion. In conclusion, he states that the linguistic and systemic interpretation of the provision of Article 30 of the Act of 27 September 2013 amending the Criminal Procedure Code and some other acts does not unanimously support the opinion on petrification of a court bench at the moment of initiating the proceedings of a given instance, and the results of the purpose-related interpretation are quite the contrary. Thus, it should be assumed that the moment appropriate for petrification of a court bench is its establishment in accordance with the provisions of the Criminal Procedure Code. The analysis and conclusions presented are not applicable only to the context indicated by the above-mentioned amending act but also, due to the way in which a court bench petrification is constructed in the amending acts, including the Act of 11 March 2016 amending the Act: Criminal Procedure Code and some other acts, have universal significance for the discussed issue.

W artykule omówiono aspekt temporalny petryfikacji składu sądu uregulowanej w przepisach intertemporalnych ustawy z dnia 27 września 2013 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania karnego oraz niektórych innych ustaw. Bezpośrednim powodem poruszenia tej kwestii jest stanowisko zajęte przez Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 29 listopada 2016 r. (I KZP 9/16, OSNKW 2016, nr 12, poz. 85). Przyjęto w nim, że petryfikacja składu sądu następuje w chwili wszczęcia postępowania w danej instancji. Należy jednak zauważyć, że rozstrzygana przez Sąd Najwyższy problematyka budzi w orzecznictwie i doktrynie wątpliwości. Autor wskazuje na nie oraz rekonstruuje argumenty przemawiające za i przeciwko stanowisku Sądu Najwyższego. W konkluzji stwierdza, że za poglądem o petryfikacji składu sądu od chwili wszczęcia postępowania w danej instancji nie przemawiają jednoznacznie wyniki wykładni językowej oraz systemowej przepisu art. 30 ustawy z dnia 27 września 2013 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania karnego oraz niektórych innych ustaw, natomiast sprzeciwiają się jej wyniki wykładni celowościowej. Tym samym należy przyjąć, że momentem początkowym utrwalenia składu sądu jest jego wyznaczenie zgodnie z przepisami Kodeksu postępowania karnego. Przeprowadzona analiza oraz sformułowane wnioski nie dotyczą wyłącznie kontekstu wskazanej powyżej ustawy nowelizującej, ale, ze względu na sposób konstruowania petryfikacji składu sądu w ustawach nowelizujących, w tym ustawie z dnia 11 marca 2016 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania karnego oraz niektórych innych ustaw, mają uniwersalne znaczenie dla poruszanej problematyki.