The aim of this research has been to investigate the influence of the Głogów Copper
Works on profile distribution and mobility of copper and zinc in cultivated soils in the vicinity
of the plant.
The following were determined in soil samples from 4 cultivated soil profiles classified
as Luvisols: soil texture, pH in KCl, pH in H2O, organic carbon, total Cu and Zn content
using the ASA method after mineralization in HF and HClO4 acids and the content of mobile
forms of Cu and Zn using the sequential method. In terms of grain size distribution,
the profiles were classified as loamy silt. The soil pH was in range of p H ^ o 7.33-8.55
and PHKCI 5.81-7.75. Except for P1 profile, the presence of CaCOg was observed in all soil
profiles. C and Bt horizons were the richest in CaCO3. The content of C-organic in humus
horizons was in the range of 7.0-18.1 g kg- 1 . The total Cu content was in the range of
4.04-57.75 mg kg- 1 . In Ap horizons, the total Cu content was significantly higher, but in C
horizons it was the lowest, which indicates that Ap horizons had been enriched with Cu by
human activity. The results of the sequential analysis indicate the dominant share of fraction
V, associated with organic matter, in the surface horizons. In the remaining horizons,
the Cu fraction associated with iron oxides dominates. The total content of Zn was in the
range of 3.34-42.65 mg kg- 1 . The highest content of this element was observed in Ap horizons,
and the lowest occurred in Eet horizons. The speciation analysis showed the highest
content of Zn in the form associated with crystalline iron oxides (fraction VI), and the
lowest in fractions I and II, i.e. soluble in water and exchangeable forms. Most of the investigated
soils (apart from P1 profile) may be classified as unpolluted with Cu and Zn, which
shows that the proximity of the Głogów Copper Works does not preclude agricultural use
of the analyzed soils (with one exception).
Celem badań była ocena wpływu Huty Miedzi Głogów na profilową dystrybucję oraz
mobilność miedzi i cynku w okolicznych glebach uprawnych. Materiał badawczy stanowiły
profile glebowe położone w odległości 5,7-6,8 km w kierunku południowo-wschodnim od
emitora. W próbkach glebowych pochodzących z 4 profili gleb uprawnych sklasyfikowanych
jako gleby płowe typowe oznaczono: uziarnienie, pH KCl (1 mol dm- 3 ) i pH w H2O,
C-organiczny oraz całkowitą zawartość Cu i Zn metodą ASA po mineralizacji w kwasach
HF i HClO4, a zawartość form mobilnych Cu i Zn metodą analizy sekwencyjnej. Pod względem
uziarnienia badane profile zaliczono do pyłów gliniastych. W badanych glebach pH było
w zakresie pHH o 7,33-8,55 oraz pHKCl 5,81-7,75, przyjmując najniższe wartości w poziomach
Bt. Stwierdzono obecność węglanu wapnia, oprcz profilu (P1), którego zawartość
wynosiła 0,43%-11,60%. Najzasobniejsze w CaCOg były poziomy C oraz poziomy Bt. Zawartość
C-organicznego w poziomach próchnicznych wynosiła 7,0-18,1 g kg- 1 , całkowita zawartość
Cu 4,04-57,75 mg kg- 1 . Stwierdzono wyraźnie wyższą całkowitą zawartość Cu w poziomach
Ap oraz najniższą w poziomach C, co wskazuje na antropogeniczne wzbogacenie
poziomów Ap w Cu. Wyniki analizy sekwencyjnej wskazują na dominujący udział w poziomach
powierzchniowych frakcji V, tj. form związanych z materią organiczną, w pozostałych
poziomach przeważa frakcja Cu związana z tlenkami żelaza. Całkowita zawartość Zn wynosiła
3,34-42,65 mg kg- 1 , a najwyższą zawartość tego pierwiastka stwierdzono w poziomach
Ap, najniższą w poziomach Eet. Analiza specjacyjna wykazała najwiekszą zawartość
Zn w formie związanej z krystalicznymi tlenkami żelaza (frakcja VI), a najniższą we frakcji
I i II, tj. w formach wodnorozpuszczalnych i wymiennych. Badane gleby w większości
(oprócz profilu P1) można zaklasyfikować do gleb niezanieczyszczonych Cu i Zn, co wskazuje,
że bliskość Huty Głogów (oprócz jednego przypadku) nie eliminuje badanych gleb
z użytkowania rolniczego.
