Trace elements are a very important factor affecting functions of living organisms.
Silicon, the third most abundant trace element in the human body, is present in all healthy
tissues of people. It is especially strongly associated with connective tissues, as it has
been found to participate in bone development, collagen formation and mineralization of bone
matrix. Silicon has also been suggested to be involved in mammalian hormonal control
and to protect people from heart diseases.
An average dietary intake of silicon is about 20-30 mg/person/day, with higher intakes
for men than women. Silicic acid or orthosilicic acid are the bioavailable forms of silicon,
found mainly in food rich in fibre and whole grains, in vegetables, fruit and in drinking
water. Various alcoholic beverages such as beer or wine also contain considerable amounts
of silicon. Silicon provided with food is digested in the gastrointestinal tract to silicic acid,
which is then absorbed. With blood, it is distributed into various tissues and organs, where
it can exerts its action. The highest amounts of silicon are accumulated in the kidneys,
liver, bone, skin, spleen, lungs, while free orthosilicic acid, not bounded to proteins, occurs
in blood. The amount of silicon in tissues decreases with age. Depleted levels of silicon
have also been observed in some pathological states e.g. atherosclerosis.
The aim of the paper has been to present the role of dietary silicon in living organisms.
Silicon is necessary for the growth and bone calcification and as a biological crosslinking
agent of connective-tissue-based membrane structures. This element is considered
to have beneficial effects on several human disorders, including osteoporosis, ageing of
skin, hair and nails or atherosclerosis. It has also been suggested that silicon and silicic
acid may decrease the bioavailability of aluminium by blocking the uptake of the latter by
the gastrointestinal tract and impeding its reabsorption in the kidneys, thus protecting an
organism against the toxic (especially neurotoxic) action of aluminium. Anticancer, antiatherosclerotic
and antidiabetic effects of silicon have also been suggested.
Pierwiastki śladowe są bardzo ważnym czynnikiem warunkującym prawidłowe funkcjonowanie
organizmów żywych. Krzem, trzeci pierwiastek śladowy pod względem rozpowszechnienia
w organizmie człowieka, jest obecny we wszystkich zdrowych tkankach.
Szczególną rolę odgrywa krzem w tworzeniu i funkcjonowaniu tkanki łącznej, ponieważ
bierze on udział w rozwoju kości, tworzeniu kolagenu i mineralizacji macierzy kostnej.
Krzem uczestniczy również w kontroli hormonalnej u ssaków oraz w ochronie przed chorobami
serca u ludzi.
Dzienna dawka krzemu dla dorosłego człowieka powinna wynosić 20-30 mg, przy czym
zapotrzebowanie na krzem jest większe u mężczyzn niż u kobiet. Przyswajalną formą krzemu
jest kwas krzemowy lub kwas ortokrzemowy, którego źródłem w diecie są zboża, warzywa,
owoce oraz woda pitna. Krzemiany z pożywienia są w przewodzie pokarmowym hydrolizowane
do łatwo przyswajalnego kwasu ortokrzemowego, który wraz z krwią jest
rozprowadzany do wszystkich tkanek i organów. Najbogatsze w krzem są nerki, wątroba,
kości, skóra, śledziona oraz płuca, a we krwi krzem występuje w postaci wolnego kwasu
ortokrzemowego, niezwiązanego z białkami. Wszystkie tkanki zawierają dużo krzemu, gdy
są całkowicie zdrowe, natomiast jego poziom zmniejsza się w nich wraz z wiekiem człowieka
i tkanki ulegają wówczas stopniowej degeneracji. Zaniżony poziom krzemu obserwuje
się również w pewnych stanach chorobowych, na przykład w miażdżycy.
Celem pracy była prezentacja zależności między krzemem przyswajanym z pożywienia
a wpływem, jaki wywiera on na organizmy żywe. Krzem jest niezbędny w procesie wzrostu
oraz wapnienia i mineralizacji kości, jest również czynnikiem sieciującym struktury
tkanki łącznej. Pierwiastek ten wywiera korzystny wpływ w pewnych schorzeniach, takich
jak osteoporoza, starzenie się skóry, włosów i paznokci, miażdżyca. Krzem ma unikatowe
właściwości wiązania metali ciężkich w nierozpuszczalne kompleksy, ograniczając ich szkodliwe
działanie. Dodatkowo, kwas krzemowy hamuje wchłanianie glinu i jest antidotum na
jego toksyczne działanie. Sugeruje się również jego działanie przeciwcukrzycowe, przeciwmiażdżycowe oraz przeciwnowotworowe.
