Zasady i zakres wykonywania przez Narodowy Bank Polski nadzoru nad systemami płatniczymi

Przedmiotem rozważań są rozwiązania prawne w odniesieniu do nadzoru systemowego w obszarze funkcjonującego w Polsce systemu płatniczego. Obowiązujące w powyższym zakresie przepisy, zarówno na poziomie krajowym, jak i unijnym, cechują się dużym rozproszeniem. Obejmują one kwestie ważne z punktu widzenia bezpieczeństwa i stabilności sektora finansowego. Celem dokonanej analizy jest pokazanie infrastruktury systemu płatniczego nadzorowanego przez Prezesa NBP oraz zwrócenie uwagi na zasady podejmowania przez bank centralny działań w omawianym zakresie. Szczególną uwagę zwrócono na Raport o nadzorze systemowym w zakresie polskiego systemu płatniczego za 2018 r., opublikowany przez NBP w grudniu 2019 r. Przyjęta w opracowaniu metodologia badań została oparta na analizie kluczowych dla tytułowego zagadnienia tekstów aktów prawnych z odniesieniem do wybranych poglądów wyrażonych w literaturze przedmiotu. Posłużono się metodą prawno-porównawczą oraz dogmatyczno-prawną. Omawiana problematyka dotyczy ważnego i stosunkowo nowego obszaru funkcjonowania banku centralnego, gdzie kluczowe cele wyznacza prawodawstwo unijne. Jednakże obszar funkcjonowania systemu płatniczego jest wyznaczony przez wewnętrzne przepisy kształtujące rynek finansowy. Zadania wypełniane w tym zakresie przez NBP determinują nowy kierunek działalności banku centralnego. Ponadto na uwagę zasługuje współpraca pomiędzy NBP a KNF. Jest to niezwykle ważne z uwagi na odpowiedzialność za utrzymanie bezpieczeństwa finansowego.

The subject of the research described are legal solutions with regards to the systemic supervision in the scope of the payment system functioning in Poland. The provisions being applicable in the above scope, both on the national level, as well as in the EU, are marked by great dispersion. They include important issues from the point of view of safety and the stability of the financial sector. The aim of the analysis is to show the infrastructure of the payment system supervised by the Chairman the National Bank of Poland and pointing out the principles of taking actions by the central bank in the discussed scope. Particular emphasis was placed on the analysis "Report on the system supervision in the Polish payment system in 2018", published by the National Bank of Poland in December 2019. The research methodology adopted in the study was based on the analysis of legal documents with taking into account various points of reference expressed in literature on the subject. The legal-comparative and dogmatic-legal research methods were used. The discussed issues regard an important and relatively new area of functioning of the central bank, where the EU legislation appoints the key goals. However, the area of operation of the payment system is determined by internal regulations shaping the financial market. The tasks performed by the NBP in this respect determine the new direction of activity of the central bank. In addition, the cooperation between the National Bank of Poland and KNF deserves particular attention. It is extremely important due to its responsibility for keeping financial security.