Widows and widowers of Poltava in the second half of the 18th century

W artykule rozpatrzono sytuację wdów i wdowców w społeczeństwie Hetmanatu w epoce nowożytnej. Głównym wykorzystanym źródłem są księgi spisowe Połtawy, które powstały w okresie 1765–1766, podczas tzw. opisu Małorusi Rumiancewa w Hetmanacie (1765–1769). W artykule omówiono główne zagadnienia związane z owdowiałymi mieszkańcami Połtawy w latach sześćdziesiątych XVIII wieku. Przy użyciu metod demografii historycznej i antropologii społecznej przeanalizowano udział wdów i wdowców w całej strukturze populacji, topografię ich rozmieszczenia, charakterystyki wieku, status społeczny, strukturę gospodarstw domowych i ich sytuację finansową. Badania pozwalają stwierdzić, że w sumie udział wdów i wdowców w strukturze stanu cywilnego mieszkańców odpowiadał ogólnym tendencjom europejskim – odsetek wdów był znacznie wyższy niż wdowców, wdowy znacznie częściej niż wdowcy zamieszkiwały w centralnych częściach miasta, większość wdów była jeszcze w wieku prokreacyjnym, gdy tymczasem wdowcy byli z reguły starcami. Pod względem przynależności społecznej wdowy zazwyczaj były mieszczkami, podczas gdy wdowcy – kozakami. W skład największej mikrogrupy połtawskich wdów wchodziły służące, które zamieszkiwały w domach bogatych mieszczan w centralnych częściach miasta. Finansowa pozycja obu grup nie była taka sama. Wśród nich były zarówno jednostki całkiem zamożne, jak i względnie biedne.