Description of the Journey to Vilnius of Sister Mary Magdalene of the Saviour, Anna Żaboklicka, a Discalced Carmelite Nun from Lublin. The First Polish Woman’s Travel Journal from 1638

The aim of the article is to present the first Polish travel journal written by a woman, a Discalced Carmelite nun based in Lublin, Sister Mary Magdalene of the Saviour [Maria Magdalena od Zbawiciela] (Anna Żaboklicka), who in 1638, set out from Lublin to Lithuania in order to establish a new convent of Discalced Carmelite nuns. It is a unique text in the history of female memoirs and literary output, as it represents a genre of applied literature. Its recognition in the context of diaristic writings fills a lacuna in the research of Old Polish literature. The manuscript is a record of the trip to Vilnius. It combines elements of female private experience with a description of the world steeped in the conviction as to the importance of the mission of expanding the Carmelite Order and bolstering its status through historiographic writing. The Carmelite’s journal served as the origin for the chronicle of the Vilnius convent. The manuscript has been presented in the context of Old Polish memoirist literature with a particular emphasis on the features of travel journals. The text was addressed to the monastic community. It was analysed in terms of its structure, the elements of the setting, and cultural references interesting to the author (especially the cuisine of Lithuania and Podlachia).

Przedmiotem artykułu jest przedstawienie pierwszego polskiego diariusza podróżnego kobiety, lubelskiej karmelitanki bosej – Marii Magdaleny od Zbawiciela (Anny Żaboklickiej), która wyruszyła z Lublina w podróż na Litwę w 1638 w celu założenia nowego klasztoru karmelitanek bosych. Jest to wyjątkowy w historii memuarystyki i piśmiennictwa kobiecego tekst, należący do pisarstwa użytkowego. Jego przedstawienie w kontekście diarstyki uzupełnia lukę w badaniach nad literaturą staropolską. Rękopis zawiera zapis podróży do Wilna. Manuskrypt łączy elementy kobiecego, prywatnego doznawania i opisu świata z głębokim przeświadczeniem o istotności misji rozszerzania zakonu karmelitańskiego i budowania jego statusu przez piśmiennictwo historiograficzne. Dziennik karmelitanki stał się początkiem kroniki klasztoru wileńskiego. Manuskrypt ukazany został w kontekście pamiętnikarstwa staropolskiego ze szczególnym wskazaniem cech diariuszy podróżnych. Tekst adresowany był do zbiorowości zakonnej. Materiał przeanalizowano pod kątem struktury, elementów świata przedstawionego, informacji kulturowych interesujących dla autorki (zwłaszcza kulinariów litewskich i podlaskich).