Distance and time of water effluence on soil surface after failure of buried water pipe. Laboratory investigations and statistical analysis

One solution to limit the inconvenience caused by suffosion processes following pipe breakages is retaining so-called protection zones near the pipes, the utilization of which would be handled by the system operator. Due to the fact that to determine the size of such zones is a challenging task, the analysis should be performed gradually, based on successive field studies, laboratory and numerical research. The present article is the outcome of the first stage of the laboratory research eventually aiming at the determination of the protection zone around a potential leakage in a water supply pipe. The first stage of the investigations was devoted to (1) the assessment of an average distance between the place of water effluence on the soil surface and the place of the water failure for 4 different areas of leak and 11 values of hydraulic pressure head in the pipe, (2) the initiatory assessment of the protection zone dimensions for analysed soil conditions, (3) the analysis of dependence between the time of water effluence on the soil surface after a failure of a buried water pipe and the leak area as well as the hydraulic pressure head in the pipe. The scope of the works comprises laboratory study and statistical analysis. The research was carried out preserving geometrical and kinematic similarity. The obtained results should be considered initial, oriented towards further stages of laboratory research comprising dynamic similarity.

Jedną z propozycji ograniczenia uciążliwości spowodowanych zjawiskami sufozyjnymi po awarii wodociągu jest zachowanie w pobliżu przewodów tzw. stref ochronnych, o zagospodarowaniu których decydowałby eksploatator sieci. Określenie wymiarów takich stref jest bardzo trudnym zadaniem, dlatego stosowne analizy powinny odbywać się stopniowo, na bazie kolejnych etapów badań terenowych, laboratoryjnych i numerycznych. W ramach niniejszej pracy przedstawiono wyniki pierwszego etapu badań laboratoryjnych, których ostatecznym celem jest wyznaczenie strefy ochronnej wokół ewentualnej nieszczelności rury wodociągowej. Pierwszy etap badań objął określenie przeciętnej odległości wypływu wody na powierzchnię terenu od miejsca awarii podziemnego wodociągu dla 4 różnych powierzchni nieszczelności przewodu oraz 11 wysokości ciśnień w przewodzie, wstępne oszacowanie wielkości strefy ochronnej dla analizowanych warunków gruntowych oraz analizę zależności między czasem wypływu wody na powierzchnię terenu po awarii podziemnego wodociągu a powierzchnią nieszczelności i wysokością ciśnienia w przewodzie. Zakres pracy obejmował badania laboratoryjne i analizy statystyczne. Badania przeprowadzono z zachowaniem podobieństwa geometrycznego i kinematycznego. Uzyskane wyniki należy więc traktować jako wstępne, ukierunkowujące dalsze etapy badań laboratoryjnych, uwzględniające również podobieństwo dynamiczne.