Determination of the multiaxial motor vehicles steering qualities characteristics

An elementary indicator of a car steerability, the understeering gradient, is determined on the basis of dependency of the steering wheel turn angle changes in the vehicle lateral acceleration function. So called comparative dynamic wheel turn angle is a component of an appropriate calculation formula, in which - for multi-axle vehicles - there exists so called equivalent wheelbase Le of a substitute twoaxle vehicle. This paper analyses methods for determining this parameter. There was used a substitute bicycle model of the vehicle with an equivalent wheelbase Le, to which a flat model of a multi-axle vehicle can be compared. There have been presented and compared two analytical methods of calculation that were illustrated with concrete examples of figures. Deliberations presented in this paper can be used to support calculations when analysing the steerability tests of three-axle and four-axle special vehicles, including the High Mobility Wheeled Platform (HMWP) – a universal purposes prototype vehicle.

Podstawowy wskaźnik kierowalności samochodu, gradient podsterowności, jest wyznaczany na podstawie zależności zmian kąta obrotu kierownicy w funkcji przyspieszenia poprzecznego pojazdu. Członem odpowiedniego wzoru obliczeniowego jest tzw. porównawczy, dynamiczny kąt skrętu koła, w którym, dla pojazdów wieloosiowych, występuje tzw. ekwiwalentny rozstaw osi Le, zastępczego pojazdu dwuosiowego. W pracy przeanalizowano metody wyznaczania tego parametru. Wykorzystano zastępczy, rowerowy model pojazdu, z ekwiwalentnym rozstawem osi Le., do którego można sprowadzić płaski model pojazdu wieloosiowego. Przedstawiono i porównano dwie, analityczne metody obliczeń, które zilustrowano konkretnymi przykładami liczbowymi. Rozważania przedstawione w pracy mogą być wykorzystane do wspomagania obliczeń przy analizie badania kierowalności trzyosiowych i czteroosiowych pojazdów specjalnych, w tym także kołowej Kołowej Platformy Wysokiej Mobilności (KPWM) – prototypowego pojazdu uniwersalnego zastosowania.