„Wstydno w Ukrainie, kiedy piosnka nie tak płynie” między wariantami Zaweruchy Tomasza Olizarowskiego

Zestawienie opublikowanych za życia autora wariantów Zaweruchy. Powieści ukraińskiej Tomasza Olizarowskiego ma na celu wykazanie różnic między odmianami utworu oraz ich wpływu na interpretację całego tekstu. W artykule szczególną uwagę zwrócono na opuszczone w drugim wydaniu epilogi oraz część Ranek, opowiadającą o zabłąkanych duszach głównych bohaterów, jak również na rozbudowany wątek Czumaka, którego postać w późniejszej wersji wysuwa się na pierwszy plan. Przywołanie recenzji i prac historycznoliterackich służy nie tylko ukazaniu preferencji krytyków i badaczy w wyborze edycji omawianego poematu, lecz także stanowi impuls do postawienia pytania o słuszność ich decyzji.

This article deals with the different versions of Zawerucha. Powieść Ukraińska by Tomasz Olizarowski which were published within the author’s lifetime. The aim of this paper is to present the differences between them as well as to analyse how they influence on the interpretation of the whole text. Of the special interest are: the epilogues which were omitted in the second edition, Ranek, the part which presents haunted spirits of the main characters, and the extensively developed strand of Czumak, whose character becomes increasingly important in later edition of the novel. Both reviews and literary history essays have been mentioned in order to show the critics’ and researches’ attitudes towards choosing the version of the novel to be further discussed, which consequently becomes an impulse to consider the validity of their choice.