Zespół przewlekłego zmęczenia u chorych na raka płuca w trakcie chemioterapii : badanie wstępne

Wprowadzenie: Zespół przewlekłego zmęczenia to stan ciągłego uczucia osłabienia, który może być związany z obecnością procesu nowotworowego jak również wystąpić w trakcie leczenia. Jedną z metod oceny natężenia zmęczenia jest zastosowanie kwestionariusza Brief Fatigue Inventory (BFI). Celem pracy jest ocena zespołu przewlekłego zmęczenia u chorych poddanych chemioterapii. Materiał i metody: W badaniu uczestniczyło 24 pacjentów z rozpoznanym rakiem płuca leczonych chemioterapią w Klinice Onkologii Klinicznej Podkarpackiego Centrum Onkologii w Rzeszowie. Chorzy otrzymywali chemioterapię 3 dniową w odstępach co 21 dni. Przed każdym kursem chemioterapii wypełniali ankietę zawierającą dane demograficzne i pytania dotyczące zmęczenia, kwestionariusz BFI, oceniano stan sprawności chorego wg Karnofsky’ego oraz stopień zaawansowania nowotworu. Wyniki: Wśród badanych było 7 kobiet (29,2%) oraz 17 mężczyzn (70,8%). Średnia wieku badanych wynosiła 65 lat. Wyniki poddano analizie statystycznej. Poziom zmęczenia przed I kursem chemioterapii uznano za umiarkowany u 15 chorych (62,5%), zaś u 9 badanych (37,5%) za łagodny. W związku z zastosowanym leczeniem po jego zakończeniu odnotowano u większej liczby chorych umiarkowany poziom zmęczenia w porównaniu do łagodnego, odpowiednio: 22 osoby - 91,7% vs 2 osoby - 8,3%. Według kwestionariusza BFI stwierdzono zwiększenie średniego ogólnego poziomu zmęczenia przed każdym z kolejnych 4 kursów, odpowiednio: 4,0, 4,5, 5,4, 5,0. Subiektywnie pacjenci ocenili III kurs jako nasilenie uczucia zmęczenia w trakcie chemioterapii - 11 (45,8%). Wnioski: W trakcie chemioterapii stwierdzono zwiększenie uczucia zmęczenia. Zaawansowanie choroby oraz ocena w skali Karnofsky’ego nie wpłynęła na uczucie zmęczenia. Wiek u badanych nie miał wpływu na uczucie zmęczenia w trakcie kolejnych cykli chemioterapii. Odnotowano różnicę w odczuciu zmęczenia w zależności od płci w różnych cyklach chemioterapii. Stwierdzono, że utrata wagi ciała nie wpłynęła na poziom zmęczenia. Wskazane dalsze prowadzenie badań na większej liczbie chorych.

Introduction: Cancer related fatigue is a chronic feeling of tiredness, which can be associated with malignancy as well as its treatment result. One of the methods of rating the intensity of tiredness is the Brief Fatigue Inventory (BFI) questionnaire. The aim of this thesis is the evaluation of cancer related fatigue in patients receiving chemotherapy. Material and methods: 24 patients with diagnosed lung cancer who have been receiving chemotherapy at the Oncology Clinic in Rzeszow Oncology Centre have participated in the research. These patients have been receiving 3-day chemotherapy every 21 days. Before each chemotherapy course they filled in a questionnaire with demographical data, answered questions about tiredness and BFI questionnaire. Patients’ efficiency has been scored using Karnofsky’s scale and stage of cancer. Results: There were 7 women (29,2%) and 17 men (70,8%) among the evaluated patients. The average age of subjects was 65 years old. The results have been statistically analyzed. The rate of fatigue before the 1st course has been classed as moderate with 15 patients (62,5%), and as mild with 9 of them (37,5%). In relation to the treatment received, moderate fatigue level has been identified with a higher number of patients compared to a mild one, post-treatment: 22 people - 91,7% vs 2 people - 8,3%, consequently. According to the BFI questionnaire an increased fatigue level has been observed in each of the chemotherapy courses: 4,0, 4,5, 5,4, 5,0 accordingly. Patients have subjectively rated the 3rd course as intensification of the fatigue level during chemotherapy treatment - 11 (45,8%). Conclusions: A higher level of fatigue has been observed during chemotherapy treatment. The stage of disease or evaluation based on Karnofsky’s scale has not influenced the fatigue. The age of the patients has not had any impact on fatigue rate in any of the treatment courses. A difference in experiencing fatigue by gender has been identified in various chemotherapy cycles. The loss of weight has not had any effect on fatigue level. Further research on an increased number of patients is advised.