Wykorzystanie przezczaszkowej sonografii dopplerowskiej z kontrastem do diagnostyki przetrwałego otworu owalnego u nurków

Przetrwały otwór owalny (PFO) jest występującym u około 25 % dorosłej populacji wariantem anatomicznym polegającym na utrzymywaniu się połączenia między prawym i lewym przedsionkiem serca. O ile w większości przypadków nie ma on znaczenia klinicznego, to u części ludzi może dochodzić do przecieku żylno tętniczego, prowokowanego wzrostem ciśnienia w klatce piersiowej (na przykład kaszel, kichanie, dźwiganie ciężarów). W takim przypadku dojść może do wystąpienia paradoksalnej zatorowości i przedostawania się z krążenia żylnego do tętniczego materiału zatorowego wywołującego udary niedokrwienne mózgu. Materiał ten mogą stanowić np. pęcherzyki gazu występujące w chorobie dekompresyjnej. Złotym standardem w wykrywaniu PFO jest przezprzełykowa echokardiografia z dożylnym podaniem kontrastu (TEE), której czułość i specyficzność w diagnostyce PFO sięga 94%-100%. TEE jest jednak badaniem inwazyjnym, które niesie ze sobą potencjalnie niebezpieczne działania niepożądane. Alternatywą dla TEE jest przezczaszkowa sonografia dopplerowska z kontrastem (c-TCD). Jako metoda znacznie mniej inwazyjna niż TEE, tania, bezpieczna oraz cechująca się bardzo wysoką czułością i specyficznością (odpowiednio 97% i 93%), może w znaczący sposób poprawić wykrywanie przypadków PFO z przeciekiem żylno – tętniczym oraz umożliwić przesiewowe badania nurków i kandydatów na nurków.

Patent foramen ovale (PFO) is a condition present in 25% of the adult population. It is a remnant of fetal foramen ovale which allows blood to pass from the right to the left atrium, bypassing the fetal lungs. In majority adults it does not have any clinical significance, but in some people it may allow shunting of venous blood into the left atrium (right – left – shunt or RLS), circumventing the lung filter, especially during sneezing, cough, lifting heavy equipment. Is such case, PFO may be a route for venous emboli or gas bubbles from veins to the arterial system. It is known as a paradoxical embolism and may be cause of ischaemic stroke or neurologic decompression sickness (DCI), inner-ear DCI and cutis marmorata. Transesophageal echocardiography is considered as a reference standard in detection of intracardial shunts. Its sensitivity and specificity ranges between 94%-100%. However, TEE is an invasive examination with potentially serious side effects. An alternative examination in RLS detection is contrast enhanced Transcranial Doppler (the bubble study or c-TCD). In comparison to TEE, Transcranial Doppler is not invasive, relatively not expensive and save technique. With its high sensitivity and specificity in detection of PFO, 97% and 93% respectively, it may improve detection of RLS and allow to conduct screening examination for PFO in divers.