Postkolonialny świat w kamieniu. O „polityczności” architektury na przykładzie narracji podróżniczych Wojciecha Góreckiego

W artykule podjęto próbę przyjrzenia się relacjom między architekturą a strukturami władzy opisanymi przez Wojciecha Góreckiego w książce podróżniczej Buran. Kirgiz wchodzi na koń. Analizując wybrane obiekty architektoniczne znajdujące się na terenach byłych państw ZSRR, autor artykułu dowodzi, że w tzw. poradzieckim świecie postkolonialnym dominujący podmiot władzy jest na tyle niestabilny i niepewny, że czuje się zmuszony do budowania swojego wizerunku na podstawie sztuki wizualnej. Zwraca uwagę na propagandowy charakter projektów architektonicznych, które najczęściej służą konstruowaniu zewnętrznych atrybutów władzy. Przybliżając znaczenie architektury w kontekście ideologicznym i teorii postkolonialnej, autora artykułu wskazuje na jej rolę w kreowaniu i wzmacnianiu tożsamości narodowej, porządkowaniu relacji między władzą a społeczeństwem. W swoich rozważaniach odwołuje się również do osobistych doświadczeń wyniesionych z podróży do Rosji, na Kaukaz i do Kazachstanu.

The article examines the relationship between architecture and power structures described in Wojciech Górecki’s Buran: Kirgiz wraca na koń. By analyzing the selected architectural structures in the former USSR, the author shows that in the so-called post-communist colonial world, the power structures are unstable and resort to promoting their image through visual arts. He points out the proselytizing character of architectural projects, which are used to signify the attributes of power. By referring to ideology and postcolonial theory, the author demonstrates how both shape the national identity and order the relationship between power structures and society. He also recounts his own experience from his journeys to Russia, the Caucasus and Kazakhstan.