Regionalizacja kolejowych przewozów pasażerskich : założenia i realizacja

Regionalizacja kolejowych przewozów pasażerskich jest jednym z filarów reformy kolei Unii Europejskiej, której celem jest znaczące zwiększenie roli kolei w obsłudze potrzeb przewozowych. Istotą regionalizacji jest przeniesienie odpowiedzialności za organizację i finansowanie pasażerskich przewozów regionalnych na szczebel władz regionu. Skuteczność regionalizacji wymaga zastosowania takich rozwiązań, które pogodziłyby wprowadzenie mechanizmów konkurencji z jednoczesnym zapewnieniem właściwej oferty przewozowej, odpowiadającej potrzebom ludności. W artykule przedstawiono podstawowe zasady regionalizacji pasażerskich przewozów kolejowych i przykładowe rozwiązania w tym obszarze, przyjęte w niektórych państwach UE oraz w Polsce. Celem artykułu jest analiza, czy zasady regionalizacji, obowiązujące w Polsce w świetle aktualnych regulacji prawnych, umożliwiają realizację celów reform kolei. Brak określonych elementów reform kolei, takich jak modernizacja infrastruktury, zapewnienie odpowiedniego finansowania, kształtowanie spójnej oferty odpowiadającej potrzebom ludności, utrudnia osiągnięcie zakładanych efektów regionalizacji.

The regionalization of rail passenger transport is one of the pillars of railway reform in the European Union, which aims to significantly increase the role of rail in handling transport needs. The essence of regionalization is the transfer of responsibility for the organization and financing of passenger rail regional transport to the level of regional administration. The effectiveness of regionalization requires the use of solutions that would reconcile the introduction of competitive mechanisms while ensuring an appropriate offer of services that meets the requirements of passengers. The article presents the basic principles of regionalization of passenger rail transport and exemplary solutions in this area, adopted in some EU countries and in Poland. The aim of the article is to analyse whether the currently legal regulations of regionalization in Poland enable the achievement of the rail reform objectives. The lack of important elements of railway reforms, such as modernization of infrastructure, ensuring adequate financing of services, shaping a coherent offer corresponding to the needs of the passengers, make it difficult to achieve the assumed effects.