Biomonitoring aktywny z zastosowaniem mchów w pobliżu Miasteczka Śląskiego

Celem przeprowadzonych badań była ocena przyrostu stężeń wybranych analitów w próbkach mchów. Badania biomonitoringowe zanieczyszczenia aerozolu atmosferycznego prowadzono na terenie miejscowości Miasteczko Śląskie (województwo śląskie). Potencjalnym emitorem zanieczyszczeń na obszarze badań jest Huta Cynku „Miasteczko Śląskie”. Zastosowano metodę biomontoringu aktywnego (metoda woreczkowa), wykorzystując mchy z gatunku Pleurozium schreberi (rokietnik pospolity). Metale ciężkie w próbkach mchów oznaczono za pomocą absorpcyjnej spektrometrii atomowej (AAS). Wyniki badań zinterpretowano, wyznaczając współczynnik akumulacji względnej (RAF). Podczas prowadzenia eksperymentu uwzględniono odległość od głównego emitora zanieczyszczeń oraz różę wiatrów. Zaobserwowano, że kierunek wiatru ma znaczący wpływ na rozkład zanieczyszczeń na obszarze badań. W próbkach mchów stwierdzono największe przyrosty stężeń kadmu i ołowiu, dwóch najbardziej toksycznych i niebezpiecznych pierwiastków. Przeprowadzone badania potwierdzają, że mchy Pleurozium schreberi stanowią ważne źródło informacji o zanieczyszczeniu środowiska m.in. metalami ciężkimi.

The aim of the study was to assess the increase in concentrations of selected analytes in moss samples. Biomonitoring studies of atmospheric aerosol contamination were carried out in the Miasteczko Slaskie area (Silesian Voivodeship). A potential emitter of contaminants in the research area is the zinc smleter “Miasteczko Slaskie”. The method of active biomontoring (moss bag method) was used, using the Pleurozium schreberi moss species (the red-stemmed feathermoss). Heavy metals in moss samples were determined using atomic absorption spectrometry (AAS). The results of the study were interpreted by determining the Relative Accumulation Factor (RAF). During the experiment, the distance from the main pollution emitter and the wind rose were taken into account as well. It was observed that the wind direction has a significant influence on the distribution of contaminats in the studied area. The highest concentrations of cadmium and lead, the two most toxic and dangerous elements, were determined in the moss samples. The study confirms that Pleurozium schreberi moss is an important source of information on environmental contamination with, i.a. heavy metals.