Grzyby pasożytnicze roślinności oczek śródpolnych na terenach użytkowanych rolniczo

Wody oczek śródpolnych charakteryzują się dużym dopływem biogenów, lecz roślinność skupiająca się na ich brzegach jest uboga gatunkowo. Warunki siedliskowe panujące w takich obszarach (zagłębienie terenu, duże zwarcie roślin, podwyższona wilgotność powietrza oraz wiatry) sprzyjają powstawaniu i roznoszeniu zarodników grzybów. Jednakże na rośliny oczek śródpolnych działają pestycydy (m.in. fungicydy i herbicydy) stosowane w uprawach zbóż. Wywierają one duży wpływ zarówno na skład roślinny, jak i grzybowy tych siedlisk. Celem badań było określenie liczby gatunków grzybów zasiedlających roślinność oczek śródpolnych na obszarach silnie użytkowanych rolniczo i porównanie ich składu gatunkowego ze składem notowanym nad jeziorami oligotroficznymi. Badania prowadzono wokół jezior i oczek śródpolnych położonych w obszarach rolniczych koło miejscowości Bobolice. Materiałem badawczym były rośliny z rodzajów Carex (C. disticha, C. nigra, C. paniculata i C. sp.), Juncus (J. conglomeratus i J. effusus), Lysimachia vulgare, Rumex sanguineus i Stellaria crassifolia. W trakcie analiz stwierdzono obecność 20 taksonów grzybów, wśród których dominowały grzyby anamorficzne (14 gatunków). Mimo korzystnych warunków siedliskowych w badanym obszarze nie stwierdzono obecności organizmów z rzędów Peronosporales i Erysiphales. Grzyby z Uredinales reprezentowane były wprawdzie tylko przez 3 gatunki, ale ich rozprzestrzenienie było bardzo duże. Rodzajem reprezentowanym przez największą liczbę gatunków była Septoria (4 taksony). Większość grzybów występowała w badanym materiale z dużą częstotliwością. Zastanawiający był niewielki udział wielożywicielowych saprotrofów (Alternaria alternata i gatunków z rodzaju Cladosporium). Grzybami rzadziej notowanymi w Polsce, a stwierdzonymi nad badanymi oczkami, były: Coniothyrium psammae, Leptosphaeria juncina, Paraphaeosphaeria michotii, Septoria bresadoleana, S. rumicis i Stagonospora innumerosa.

The waters of intrafield ponds are characterised by a large tributary of nutrients, but vegetation concentrated on their banks is of poor quality. Habitat conditions reigning in such areas (depression of the terrain, large density of plants, raised moisture of the air and winds) favour the formation and spreading of the fungus’ spores. However, pesticides influence on the plants of intrafield ponds (ex. fungicides and herbicides) applied in cultivation of cereals. They exert an essential influence both on the plant composition, as well as fungic of these habitats. The aim of the research was to determine the number of the fungus species colonizing the vegetation ofintrafield ponds in areas used highly agriculturally and the comparison of their rate composition with the composition estimated on oligotrophic lakes. The research was conducted around lakes and intrafield ponds situated in agricultural areas near the village Bobolice. The research material was plants from the species Carex (C. disticha, C. nigra, C. paniculata and C. sp.), Juncus (J. conglomeratus and J. effusus), Lysimachia vulgare, Rumex sanguineus and Stellaria crassifolia. The presence of 20 taxons of fungus was affirmed during of the analyses, among which anamorphic fungus (14 species) dominated. In spite of profitable habitative conditions the presence of organisms from orders Peronosporales and Erysiphales was not affirmed in the studied area. Fungi from Uredinales were represented only by 3 species, but their spread was very high. Septoria (4 taxons) was the genus represented by the largest number of species. The majority of fungus appeared in the studied material with a high frequency. Striking was the small participation of multi-host saprotrophs (Alternaria alternata and species from the genus Cladosporium). Fungus appearing in Poland more seldom, and affirmed over the studied ponds, were: Coniothyrium psammae, Leptosphaeria juncina, Paraphaeosphaeria michotii, Septoria bresadoleana, S. rumicis and Stagonospora innumerosa.