"Oby Bóg otworzył ci raj, jak ty nam otworzyłeś drogę do pogan"

W Liście do króla Henryka Brunon z Kwerfurtu zdaje relację ze swojej misjonarskiej działalności. Opowiada m.in. o wyprawie do Pieczyngów i o pobycie u „władcy Rusów”. Brunon wprawdzie nie wymienia imienia ruskiego księcia, ale przyjmuje się, że chodzi o Włodzimierza Wielkiego. Nad tym „ruskim” epizodem w życiu grafa z Kwerfurtu zazwyczaj przechodzimy do porządku dziennego. Kwitujemy bardzo często jednym zdaniem: „Brunon bawił na Rusi ponad miesiąc”. Czy rzeczywiście pobyt u Włodzimierza był gościną? Czy misjonarz dobrowolnie przybył do ruskiego władcy, czy został do niego siłą doprowadzony? Niniejszy tekst jest próbą nowego odczytania relacji Brunona. Autorka, analizując kluczowe, jej zdaniem, słowa oraz porównując sprawozdanie misjonarza z jego sposobem opowiadania o innych wydarzeniach, dochodzi do wniosku, że Brunon w dyplomatyczny sposób przekazuje czytelnikowi informację, iż spotkało go na Rusi coś w rodzaju aresztu – ograniczono jego swobodę w poruszaniu się i przetrzymywano „wbrew woli przez jeden miesiąc”.

In his letter to king Henry, Saint Bruno of Querfurt gives an account of his missionary activity. Among other things, he writes about his expedition to Pechenegs and about his visit to the „lord of the Rus”. Although Bruno does not mention the name of the Russian prince, it is assumed he meant Vladimir the Great. This episode in Saint Bruno’s life is usually taken for granted and often summed up in one sentence: „Bruno stayed in Rus for over a month”. Did he really stay at Vladimir’s as a guest? Was it a voluntary visit or was Bruno brought by force? The present article is an attempt of a new interpretation of Bruno’s account. After analysing key words and comparing Bruno’s account with his way of relating other events, the author comes to the conclusion that – in a diplomatic way – Bruno confers to his reader the information that in Rus he underwent a kind of arrest – his freedom was restricted and he was „kept for one month against [his] will”.