Zapobieganie proliferacji broni masowego rażenia jako element prewencyjny zarządzania kryzysowego : wybrane zagadnienia

Niniejszy artykuł opisuje genezę i rozwój międzynarodowych inicjatyw dotyczących kontroli proliferacji broni masowego rażenia, jak i podstaw prawnych tej kontroli. Omówione zostaną takie traktaty międzynarodowe, jak Układ o nieproliferacji broni jądrowej z 1968 roku, Grupa Australijska, Reżim Kontrolny Technologii Rakietowych, Porozumienie z Wassenaar, Konwencja o zakazie broni chemicznej, Proliferation Security Initiative. Zostaną opisane zarówno zapisy tych konwencji, jak i ich realny wpływ na kontrole międzynarodowej proliferacji broni. W dalszej części artykułu przedstawione zostaną prawne podstawy polskiego systemu kontroli proliferacji zbrojeń, między innymi ustawia z dnia 29 listopada 2000 r. o obrocie z zagranicą towarami, technologiami i usługami o znaczeniu strategicznym dla bezpieczeństwa państwa, a także dla utrzymania międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa. Wymienione zostaną również instytucje, takie jak Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego (ABW) oraz Ministerstwo Gospodarki, których działanie ma na celu kontrolę proliferacji broni masowego rażenia oraz walkę z jej nielegalnym handlem.

This article describes the origin and the development of international initiatives to control the proliferation of weapon of mass destruction and legal basis for this control. There are presented international treaties such as the Treaty on the Non-Proliferation of Nuclear Weapons from 1968, the Australia Group, the Missile Technology Control Regime, Wassenaar Arrangement, the Chemical Weapons Convention and Proliferation Security Initiative. The article discusses the provisions of these agreements and their real influence on the weapon’s proliferation control. Later the article presents the legal basis for the polish system of control of the proliferation of mass destruction weapon, including the Law of 29 November 2000 concerning international trade in goods, technologies and services of strategic significance for state security and maintenance of international peace and security, and amending selected laws. There are also mentioned such institutions as The Internal Security Agency (ABW) and Ministry of Economy, which function is to control the proliferation of the weapon of mass destruction and the fight against its illegal trade.