Przemoc rówieśnicza (bullying) wśród osób w wieku szkolnym – wiktymizacja i sprawstwo. Metaanaliza badań prospektywnych

Z grupy 1408 badań wybrano 23 próby pochodzące z 22 badań podłużnych dotyczących zarówno wiktymizacji, jak i sprawstwa przemocy rówieśniczej. Wyselekcjonowano je przy użyciu określonych wcześniej kryteriów (wiek ≤ 18 lat, deklarowana wiktymizacja lub sprawstwo przemocy rówieśniczej badane po co najmniej miesiącu, ale nie więcej niż 24 miesiącach, badania niebędące ewaluacją terapii ani konkretnego programu). Następnie przeprowadzono metaanalizę z wykorzystaniem modelu efektów losowych, aby zbadać związki równoczesne (concurrent) i podłużne zależności krzyżowe (cross-lagged) między wiktymizacją a sprawstwem przemocy rówieśniczej w wybranych 23 próbach. Otrzymano dużą łączną wielkość efektu (r = 0,40, 95% przedział ufności [CI] 0,34–0,45) dla związku równoczesnego oraz od niewielkiej do umiarkowanej wielkości efektu (wiktymizacja–sprawstwo r = 0,20, 95% CI 0,17–0,24; sprawstwo–wiktymizacja r = 0,21, 95% CI 0,17–0,24) dla obu krzyżowych korelacji podłużnych. Wyniki nie zmieniły się, gdy analizy przeprowadzono osobno dla tradycyjnej przemocy rówieśniczej ani cyberprzemocy. Otrzymane rezultaty wskazują, że wiktymizacja i sprawstwo przemocy rówieśniczej są silnie skorelowane, przy czym krzyżowa korelacja podłużna przebiega dwukierunkowo, co oznacza, że sprawstwo prowadzi do późniejszej wiktymizacji równie często jak wiktymizacja do późniejszego sprawstwa. Zaproponowano różne modele teoretyczne, aby wyjaśnić, jak wiktymizacja prowadzi do sprawstwa (teorię cyklu przemocy, ogólną teorię napięcia i teorię społeczno-poznawczą) oraz w jaki sposób sprawstwo prowadzi do wiktymizacji (teorie ryzykownego stylu życia, rutynowych aktywności i doboru rówieśników).

Twenty-three samples from 22 longitudinal studies assessing both bullying perpetration and bullying victimization were selected from a sample of 1,408 candidate studies using several prespecified criteria (i.e., participants ≤ 18 years of age; self-reported bullying victimization and perpetration assessed with a lag of at least 1 month but no more than 24 months; not a treatment or program study). A random effects meta- -analysis was then performed on the concurrent and cross-lagged longitudinal associations between bullying victimization and perpetration in the 23 samples. A large pooled effect size (r = .40, 95% confidence interval [CI] = [.34, .45]) was obtained for the concurrent association between bullying victimization and perpetration, whereas modest to moderate effect sizes (victimization to perpetration: r = .20, 95% CI [.17, .24]; perpetration to victimization: r = .21, 95% CI [.17, .24]) were obtained for the two cross-lagged longitudinal correlations. The results did not change when analyses were conducted separately for traditional bullying and cyberbullying outcomes. These findings indicate that bullying victimization and perpetration correlate strongly and that their cross-lagged longitudinal relationship runs in both directions, such that perpetration is just as likely to lead to future victimization as victimization is to lead to future perpetration. Different theoretical models are proposed in an effort to explain these results: cycle of violence, general strain, and social cognitive theories for victimization leading to perpetration and risky lifestyles, routine activities, and peer selection theories for perpetration leading to victimization.