Teacher (Indirect) Cognition of Students at a Younger School Age. Summary of Research Findings

The article is devoted to teacher cognition of students at a younger school age. It refers to indirect cognition, which can be located between scientific and clinical cognition. It is characterized by the stages from initial cognition through symptomatic and causal cognition to the synthetic one. It also presents the factors that hamper teachers’ cognition. The article likewise presents the results of research conducted among a group of early childhood education teachers and their students. The research refers to teacher cognition in several areas: students’ attitude to learning, their participation in lessons, individual perception skills, perception skills in relation to the peer group, as well as students’ attitudes towards tasks, and their social behaviour. The image of teacher cognition that emerges from the conducted analyses indicates high compatibility of assessment results in relation to very good students, and high incompatibility of assessment results in relation to students with learning difficulties and special educational needs. Such a diversity may indicate the absence of temporary and substantial modification of the preliminary data and the lack of progression of teacher cognition – its blockage at the stage of symptomatic cognition, and “labelling” of students.

Artykuł jest poświęcony nauczycielskiemu poznaniu uczniów w młodszym wieku szkolnym. Odnosi się do poznania pośredniego, które można ulokować między poznaniem naukowym a klinicznym. Charakteryzuje stadia nauczycielskiego poznania od poznania wstępnego przez poznanie objawowe i przyczynowe po syntetyczne. Przedstawia czynniki utrudniające nauczycielskie poznanie. Artykuł prezentuje ponadto wyniki badań przeprowadzonych wśród grupy nauczycieli i uczniów edukacji wczesnoszkolnej. Badania odnoszą się do nauczycielskiego poznania w kilku obszarach: stosunku uczniów do nauki, ich udziału w lekcjach, zdolności percepcyjnych indywidualnych i na tle klasy, postawy uczniów wobec zadań oraz zachowań społecznych. Obraz nauczycielskiego poznania wyłaniający się z przeprowadzonych analiz świadczy o dużej zgodności nauczycielskich ocen w stosunku do uczniów bardzo dobrych oraz dużej niezgodności ocen w odniesieniu do uczniów z trudnościami w uczeniu się oraz ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Takie zróżnicowanie może świadczyć o braku czasowej i merytorycznej modyfikacji „pierwszych danych” oraz braku stadialności nauczycielskiego poznania – jego zatrzymaniu na etapie poznania objawowego oraz „etykietowaniu” uczniów.