Sensory impression signal detection and optic illusion

Perception of stimuli from a surrounding environment starts with activation of receptor surface in a given sensory analyzer. This activation results from the so-called transduction process, i.e. transforming energy of the stimulus, e.g. intensity of light, sound, smell or touch, into neuronal activity. Anatomical coding distinguishes solely between the stimuli that belong to various sense modalities. The two competitive concepts exist in the field of research on the processes of visual perception: - informative approach, explaining the process of reality creation solely on the basis of sensory data, - ecological approach, focused on identifying stable properties of perceived objects, that can facilitate further adjustment to environmental conditions. The perceived objects are arranged in a given order – we perceive the sense and logic of both their spatial distribution, i.e. distinction, size and location, and the temporal distribution, also with regards to their movement. The logic of perception combines processes that extend far beyond the scope defined by the specificity of sensory analyzers. The resulting image is usually characterized by a figure with well-defined shape and spatial location, and its background, which is typically amorphous and serves as a localization aid. Focusing solely on the figure or “confounding effect of background”, afterimage continuing to appear in one’s vision for a while after the stimulation has ceased, color or even movement of an observed object are sometimes reflected by a “distortion” of perceived image. The presentation will focus on examples of “optical illusions” and an attempt to explain the origin thereof. Moreover, potential practical application of these phenomena, for example in fashion design, interior design and advertising industry, will be discussed.

Odbiór bodźców z otaczającego środowiska rozpoczyna się od pobudzenia powierzchni recepcyjnej danego analizatora zmysłowego. To pobudzenie jest wynikiem tak zwanego procesu transdukcji, czyli przetworzenia energii działającego bodźca, odpowiadającej na przykład intensywności światła, dźwięku, zapachu czy dotyku, na aktywność neuronalną. Kodowanie anatomiczne rozróżnia tylko bodźce należące do różnych modalności zmysłowych. W przypadku zmysłu wzrokowego rozróżnia się dwie konkurencyjne perspektywy badawcze w odniesieniu do procesów spostrzegania: - podejście informacyjne, wyjaśniające proces tworzenia rzeczywistości na podstawie jedynie danych zmysłowych, - podejście ekologiczne, zwracające uwagę na wyodrębnianie w spostrzeganiu stałych właściwości przedmiotów, które umożliwiają przystosowanie się do środowiska. Spostrzegane przedmioty są zorganizowane w określonym porządku - dostrzegamy sens logikę zarówno w układzie przestrzennym, dotyczącym ich wyodrębniania, wielkości I lokalizacji, jak i czasowym, dotyczącym również ruchu przedmiotów. Logika percepcji łączy w sobie procesy daleko wykraczające poza te określone specyficznością analizatorów zmysłowych. Powstały obraz wyróżnia zwykle dobrze określona swoim kształtem i miejscem w przestrzeni figurę oraz tło, z reguły w swojej istocie bezkształtne i służące głównie pomocą w lokalizacji. Koncentrowanie się jedynie na figurze albo „zaburzający wpływ tła”, powidok jako obraz następczy spostrzegania, trwający jeszcze przez chwilę po zakończeniu działania bodźca, kolor a nawet ruch obserwowanego przedmiotu powodują niekiedy występowanie „przekłamania” odbieranego obrazu. W prezentowanym wystąpieniu zostaną przedstawione przykłady „złudzeń optycznych” z próbą wyjaśnienia przyczyn ich powstawania. Ponadto poddana analizie będzie możliwość praktycznego wykorzystania tych zjawisk na przykład w projektowaniu ubiorów, aranżacji wnętrz i branży reklamowej.