Przegląd teorii finansów gospodarstw domowych w kontekście współczesnych uwarunkowań polityki publicznej

Celem artykułu jest syntetyczna prezentacja teorii finansów gospodarstw domowych w obszarze ekonomii, socjologii oraz psychologii. Przegląd teorii, niezależnie od dziedziny nauki, pokazuje na postępujący wzrost złożoności oraz indywidualizacji finansów gospodarstw domowych. Jednocześnie rozszerzeniu uległ zakres badań (o aspekty socjologiczne i psychologiczne decyzji podejmowanych przez i w ramach gospodarstwa domowego), co przyczynia się znacząco do lepszego odwzorowania rzeczywistości w teoriach ekonomicznych. Rozwój koncepcji dotyczących funkcjonowania gospodarstw domowych wskazuje wyraźnie na rosnące znaczenie ich finansów. Nie oznacza to bynajmniej zmniejszenia roli polityki publicznej w zakresie zapewnienia bezpieczeństwa ekonomicznego gospodarstw domowych. Wręcz przeciwnie, rosnąca finansjalizacja budżetów gospodarstw domowych stawia przed polityką publiczną nowe wyzwania. Stan budżetów gospodarstw domowych coraz silniej oddziałuje na ogólną sytuację gospodarczą, a dla osiągnięcia założonego poziomu skuteczności wymagana jest większa precyzja w konstrukcji rozwiązań publicznych.

The aim of this paper is a synthetic presentation of the theory of household finances in the area of economics, sociology and psychology. An overview of the theories, regardless of the field of science, shows a progressive increase in the complexity and individualisation of household finances. At the same time the extension of the scope of the research (of sociological and psychological aspects of decisions made by and within a household) has contributed significantly to a better representation of reality in economic theories. The development of the concept regarding the functioning of households clearly shows the growing importance of household finances. This does not mean reducing the role of public policy in ensuring the economic security of households. On the contrary, the growing financialisation of household budgets poses new challenges to public policy. The condition of household budgets increasingly affects the overall economy and in order to achieve the target level of effectiveness, greater precision in the design of public solutions is required.