Zasięg dyfuzji bodźców gospodarczych– testowanie modelu rdzeń–peryferia w odniesieniu do kohezyjnej polityki regionalnej i lokalnej

Dążenie do spójności stanowi podstawę polityki regionalnej Unii Europejskiej. Kolejne edycje strategii rozwojowych różnią się jednak między sobą obszarami koncentracji inwestycji. W pracy dokonano przeglądu teoretycznych modeli polityki regionalnej oraz określono główne obszary zainteresowania kolejnych strategii spójnościowych na przykładzie Polski. Za pomocą ekonometrycznego modelu interakcji przestrzennych wyznaczono przestrzenny zasięg dyfuzji bodźców rozwojowych z centrów na peryferia. Dynamiczna analiza danych dla lat 1996–2017 pozwoliła na empiryczną ocenę realizacji strategii rozwojowych w Polsce, a jej wyniki potwierdziła analiza L-momentów rozkładu przedsiębiorczości. Wyznaczono okres najwyższej skuteczności polityki spójności. Podjęto również próbę wytypowania obszarów odpowiedzialnych za brak skuteczności polityki opartej na metodologii smart.

The main goal of the EU regional policy is obtaining cohesion. However, development strategies differ in terms of investment concentration. The paper presents the theoretical models of the regional policy, illustrated with a case study of Polish strategies. Using the spatial interactions model, the range of the diffusion of economic incentives was estimated. A dynamic analysis of 1996–2017 NUTS4 panel data enabled the assessment of the results of development strategies. The outcome was confirmed with the L-moments analysis of entrepreneurship distribution over time. The method covered the period of the highest efficiency of the cohesion policy. The author also made an attempt to mark out factors responsible for the failure of the smart policy in Poland.