Dym uleciał, a otulona śniegiem równina Toribe oddaje nastrój żurawiego gaju”. O buddyjskiej idei przemijania i wątkach nekropolicznych w japońskiej literaturze wczesnego średniowiecza

Wątki nekropoliczne w japońskiej literaturze wczesnego średniowiecza są tematyką do tej pory mało badaną i opisywaną. Pomimo licznych deskrypcji śmierci różnych osób, szczegóły na temat miejsc grzebania i kremacji, a także towarzyszących im ceremoniom, pozostają w dalszym ciągu słabo omówione. Niniejszy artykuł jest próbą uchwycenia znaczenia i metaforyki Toribe, jako jednego z nielicznych miejsc nekropolicznych, które stało się wątkiem lub motywem utworów literackich począwszy od okresu Heian (794-1192). W tym celu autor skupił się z jednej strony na stricte toponimicznym ujęciu Toribe, umożliwiającym interpretację wybranych fragmentów literackich pod kątem rzeczywistego opisu tejże nekropolii. Natomiast szczegółowe zbadanie motywu Toribe, jako toposu, miało przybliżyć kilka możliwych ścieżek jego interpretacji, od rozbudowanej metafory, aż po jego funkcję zdobniczą.

The necropolistic threads in Japanese literature of the early medieval times have been scarcely discussed material. Although there are extant numerous accounts on someone’s dead, details concerning places of burial or cremation and descriptions of accompanying ceremonies are almost unknown. The present paper is an attempt to grasp the meaning and metaphorics of Toribe as one of few necropolistic sites that have become a motif of literary works since the Heian period (794-1192). In order to develop a possible interpretation of selected excerpts from the literary works as well as the necropolis itself, the author focused especially on its toponymic aspect. On the other hand, detailed study of Toribe motif as a topos let the author approach a few possible ways of its interpretation as a complex metaphor, but also from the point of view of its stylistic function.