Ocena jakości życia pacjentów z kolostomią

Wstęp. Pierwsze wzmianki dotyczące stomii jelitowej pochodzą sprzed trzech tysięcy lat. Z upływem czasu zmieniły się techniki, mechanizm jak i przyczyny wyłonienia kolostomii, lecz emocje towarzyszące jej wytworzeniu pozostały na porównywalnym poziomie. Wydawać by się mogło, że skoro szybki rozwój nauk medycznych dał możliwość efektywnego leczenia chorób wcześniej uznanych za nieuleczalne, to zmniejszy się również liczba osób z wyłonioną kolostomią. Niestety, w następstwie szybkiego rozwoju cywilizacyjnego zwiększa się liczba zachorowań na raka jelita grubego, co z kolei stanowi główną przyczynę wytworzenia stomii jelitowej. W ostatnich latach, badania dotyczące oceny jakości życia znacznie zyskały na znaczeniu ze względu na holistyczne i interdyscyplinarne spojrzenie na sytuację chorego. Badania nad jakością życia są nie tylko przejawem troski o dobro pacjenta, lecz także wyrazem zaangażowania ludzi reprezentujących wiele zawodów, zarówno medycznych jak i humanistycznych. Cel. Celem pracy jest analiza wybranych obiektywnych oraz subiektywnych czynników, wpływających na ocenę jakości życia osób z wyłonioną kolostomią. Materiał i metody. W badaniach zastosowano metodę sondażu diagnostycznego. Jako technikę dla skonkretyzowania zamiarów badawczych wybrano ankietę. Za narzędzie badawcze posłużył charakterystyczny dla oceny jakości życia - kwestionariusz ankiety. Do analizy statystycznej wykorzystano test niezależności chi – kwadrat (zwany inaczej testem Pearsona) służący sprawdzaniu hipotez. W opracowaniu danych wykorzystano również korelację rang Spearmana (rho – Spearmana). Badaną grupę stanowiły 82 osoby z kolostomią w różnym okresie po leczeniu operacyjnym, w tym 38 kobiet (46,34% ≈ 46%) i 44 (53,66% ≈ 54%) mężczyzn. Wyniki. Na podstawie otrzymanych wyników i ich analizy stwierdzono, że jakość życia wśród respondentów jest niska. Czynniki socjodemograficzne takie jak: płeć, wykształcenie, miejsce zamieszkania są wprost proporcjonalne i wywierają na tę ocenę istotny wpływ. Analiza statystyczna wykazała również znaczący wpływ otrzymywanego wsparcia społecznego ma wpływ na ocenę jakości życia. Wnioski. Osoby z wytworzoną kolostomią reprezentują obniżony poziom jakości życia. Na taki stan rzeczy, w takim samym stopniu, wywierają wpływ obiektywne czynniki społeczno – ekonomiczne, kliniczna ocena choroby jaki subiektywne poczucie jakości życia. Szczególne znaczenie wywiera przynależność chorych do Polskiego Towarzystwa Stomijnego oraz wsparcie otrzymywane od jego członków.

Introduction. The first mention of stoma dates back three tousand years. With time the techniques, mechanism as well as reasons for stoma have changed. The emotions and feelings that accompany the stoma remain unchanged. It may seem that the developments in health technologies and medical studies have given the opportunity to provide effective treatment in the case of diseases originally considered incurable and the number of people with stoma will decrease. Unfortunately, following the civillisation development the number of cases of colorectal cancer is growing, which constitues a major cause of stoma. Studies devoted to the quality of life have grown in significance in recent years and this is due to holistic and interdisciplinary approach towards patients. Studies on the quality of life are not only about the dispaly of patient care but also a sign of commitment of people representing different professions , both within the fields of humanities and medicine. Aim. The aim of the study is to analyze selected objective and subjective factors affecting the quality of life in patients with stoma. Material and Methods. The diagnostic survey togethether with a survey was used to make the study more specific. Also a questionnaire on the quality of life in patients with stoma was a research tool. A Chi- squere test ( Pearson's test ) was used in statistical analysis. The collected data were estimated using the Spearman rank correlation. The respondents consisted of 82 people with stoma at different stages after post-operative treatement, inlcuding 38 women (46,34% ≈ 46%) and 44 (53,66% ≈ 54%) man. Results. The results obtained together with their analysis stated that the quality of life in respondets is low. Socio-demographic factors such as : gender, education and place of residence are directly proportional to the results and have a significant impact on the assesment of the respondents' quality of life. Statistical analisys showed that social support is of great importance to the respondents and contributes significantly to their assesment of the quality of life. Conclusion. Patients with stoma have reduced quality of life. This is due to objective socio-economic factors, clinical evaluation of the disease as well as subjective assesment of quality of life . It is also particularly important if a patient is a member of Polish Ostomy Association and can rely on their support.