Narażenie na ołów a stężenie we krwi kadmu, selenu i wartości morfologii

Introduction. Heavy metals, including cadmium and lead are both environmental and industrial toxins which cause metabolic disorders. Effects of these elements are long lasting and usually take a long time to show themselves. Also of importance is the active and passive exposure to tobacco smoke, which is also a source of heavymetals. Heavy metals exhibit nephrotoxic activity, hepatotoxic and neurotoxic, and mutagenic and carcinogenic activity. This study aimed to determine the relationship between occupational exposure to lead (Pb), cadmium (Cd) and the level of selenium (Se), and values of morphology of employees of zinc and lead smelter. Material and methods. 334 occupationally exposed males (tested group) and 60 males not exposed (control group) were involved in the study. The men were between 19 and 62 years of age. The study population lived and/or worked in the industrial region of Upper Silesia. Blood cadmium concentration (Cd-B), blood lead concentration (Pb-B) and serum concentrations of Se (Se-S) were studied. The level of elements was determined by flameless atomic absorption spectrometry. Results. The average concentration of each metal in the exposed group was 2.42±2.20 μg/l (Cd-B), 33±9.6 μg/dl (Pb-B) and 73.99±20.44 μg/l (Se-S). In the entirestudy population (exposed and control), a statistically significant negative linear relationship was found between Pb-B and Se-S (r=– 0.16, p<0.05). There was no correlation between Cd-B and Se-S, whereas a statistically significant positive correlation was observed between Pb-B and Cd-B (r=0.48, p<0.05). Spearman Rank Correlation analysis showed that in the study population there was observed statistically significant (p<0.05) negative correlation between Se-S in smokers group. Conclusions. Higher concentrations of Cd and Pb were observed in the exposed group compared to the control group. Occupational exposure to cadmium and lead may be a factor lowering the blood Se in the tested group. The most significant statistical correlation was observed between smoking and the concentration of metals and smoking and values morphology.

Wstęp. Metale ciężkie, w tym kadm i ołów, zalicza się zarówno do trucizn środowiskowych jak i przemysłowych, powodujących zaburzenia procesów metabolicznych. Skutki oddziaływania tych pierwiastków są zwykle odległe i długotrwałe. Duże znaczenie ma również narażenie czynne i bierne na dym tytoniowy, który jest także źródłem metali ciężkich. Wykazują one nie tylko działanie nefrotoksyczne, hepatotoksyczne i neurotoksyczne, ale również mutagenne i kancerogenne. Badanie to miało na celu określenie zależności między narażeniem zawodowym na ołów (Pb) i kadm (Cd) a poziomem selenu (Se) i wartościami morfologii u pracowników huty cynku i ołowiu. Materiał i metody. Badanie przeprowadzono na grupie 334 mężczyzn narażonych zawodowo oraz 60 mężczyzn bez narażenia. Wiek mężczyzn mieścił się pomiędzy 19 a 62 rokiem życia. Badana populacja zamieszkuje i/lub pracuje w regionie przemysłowym na Górnym Śląsku. We krwi badano stężenie Cd (Cd-B), stężenie Pb (Pb-B), a w surowicy stężenie Se (Se-S). Poziom pierwiastków był oznaczany metodą bezpłomieniowej absorpcyjnej spektrometrii atomowej. Wyniki. Średnie stężenie poszczególnych metali w badanej grupie narażonej wyniosło 2,42±2,20 μg/l (Cd-B), 33±9,6 μg/dl (Pb-B) i 73,99±20,44 μg/l (Se-S). W całej badanej populacji (narażeni i kontrola) statystycznie znacząco negatywną zależność liniową stwierdzono między Pb-B i Se-S (r= – 0,16, p<0,05). Nie stwierdzono zależności między Cd-B i Se-S, obserwowano natomiast dodatnią korelację statystycznie istotną pomiędzy Pb-B i Cd-B (r=0,48, p<0,05). Analiza korelacji Rang Spearmana wykazała, że w badanej populacji mężczyzn można zaobserwować istotną statystycznie (p<0,05) ujemną korelację poziomu Se-S u osób palących papierosy. Wnioski. Zaobserwowano wyższe stężenie Cd i Pb w grupie narażonej w porównaniu do grupy kontrolnej. Narażenie zawodowe na kadm i ołów może być czynnikiem obniżającym wartości Se we krwi w badanej grupie osób. Najwięcej korelacji znamiennie statystycznych zanotowano pomiędzy paleniem a stężeniem metali oraz paleniem i wartościami morfologii.