Niepozorna, alternatywna, otwarta. Kilka uwag o kulturze lokalnej

Celem artykułu jest charakterystyka wybranych cech zjawiska kultury lokalnej. Posiłkując się kategorią twórczości niepozornej (naszkicowaną przez Ingę Iwasiów), autor omawia takie jej właściwości, jak: drugorzędność (stereotyp małej wartości wytworów kultury lokalnej oraz niska ranga badań regionalistycznych w humanistyce), peryferyjność (ograniczony zasięg występowania i opozycyjność wobec kultury ogólnej), nieliterackość (obecność gatunków poślednich, form pogranicznych, piśmiennictwa użytkowego), codzienność jako temat lokalnych narracji (historia lokalna jako przeciwhistoria). Kultura lokalna jest także alternatywna i opozycyjna wobec wszelkich projektów społecznych i poznawczych homogenizujących i zacierających różnorodność oraz otwarta – jako zjawisko autonomiczne i kompletne daje możliwość użycia do jej charakterystyki różnych języków i teorii badawczych.

The purpose of the article is to characterize selected features of the local culture phenomenon. Referring to the category of inconspicuous writing (sketched by Inga Iwasiów), the text discusses local culture as: subordinative (a stereotype of small value of local culture products and low rank regional studies in the humanities), peripheral (limited range and opposition to national culture), non-literary (presence of minor genres, hybridic forms, functional writing), and using everyday life as a topic of local narratives (local history as counter-history). Local culture is also an alternative to all homogenizing social and cognitive projects and – as an autonomous phenomenon – it opens up on different research theories.