Artykuł traktuje o współczesnym zakwestionowaniu nowożytnej wizji człowieka jako podmiotu. Ukazuje, w jaki sposób takie myślenie stało się swego rodzaju ponowoczesną dominantą, a odnosząc się do kilku konkretnych koncepcji filozoficznych, tłumaczy jak należy rozumieć idę „śmierć człowieka” i jakie są jej konsekwencje. W pierwszej części autor ukazuje, że nowożytne kreowanie podmiotu na szczególnego rodzaju suwerena, władcę siebie i świata, w konsekwencji doprowadza do jego „śmierci”. „Śmierci”, która w pewien sposób została sprowokowana przez samych rzeczników podmiotowości, przez ich pomysł ubóstwienia podmiotu, uczynienia go absolutnie niezależnym, autonomicznym, niczym nieskrępowanym.W drugiej części, odwołując się do takich filozofów jak Nietzsche, Heidegger, Sartre, Derrida, Foucault, autor tłumaczy, z czym wiąże się ponowoczesna idea „śmierci człowieka”. Uzasadnia, że każdy z tych filozofów, porzucając metafizykę, kwestionując nowożytne rozumienie podmiotowości, proponuje wizję człowieka, który przestaje być „jakiś”, jakoś określony, stale obecny, zdefiniowany. Zgodnie z takim myśleniem człowiek staje się całkowicie nieokreślony. Na koniec, odwołując się do myślenia Michela Foucaulta, autor ukazuje istotne znamiona kultury, w której żyjemy, jako konsekwencje przyjęcia pewnych ponowoczesnych założeń w myśleniu o człowieku. Mówi więc o „kulturze niedialektycznej”, „kulturze dobrego funkcjonowania” oraz „kulturze oporu”.
This article addresses the contemporary challenge to the modern vision of man as a subject. It shows that this kind of thinking has become a postmodern dominant view, and by taking into account several philosophical accounts it explains how one should understand the idea of the „death of a man” and what its consequences are. In the first part, the author shows that the modern creation of the subject for a particular kind of sovereign, that is the ruler of himself and the world, consequently leads to his own „death”. The author argues that the death of such a subject has in a way been provoked by the very advocates of subjectivity and their idea of the deification of the subject, making him absolutely independent, autonomous, uninhibited. In the second part of the paper, the author explains what is entailed by the postmodern idea of the “death of a man” with reference to philosophers such as Nietzsche, Heidegger, Sartre, Derrida, and Foucault. He argues that each of these philosophers, by abandoning metaphysics and questioning the modern understanding of subjectivity, proposes the vision of a man who ceases to be „jakis”, somehow determined, permanently present, defined. According to such a view, man becomes instead completely undefined. Lastly, the author shows following Foucault the essential features of the culture in which we live as the result of accepting certain postmodern assumptions when thinking about man. Hence, he speaks of a „nondialectic culture”, „the culture of good functioning” and the „culture of resistance”.
