Kontrola zarządcza i audyt wewnętrzny a zasada efektywnego wydatkowania środków publicznych na przykładzie gmin dolnośląskich

Kontrolę zarządczą i audyt wewnętrzny włączono do krajowego porządku prawnego, określającego gromadzenie środków publicznych oraz ich rozdysponowywanie w celu zwiększenia efektywności wydatkowania tych środków. Zmiany przepisów prawa w przedmiotowym zakresie zostały wprowadzone w związku z wejściem Polski do UE. Po 15 latach ich stosowania nadal można mieć uzasadnione wątpliwości co do faktycznego wpływu wprowadzonych narzędzi na efektywność i skuteczność gospodarowania środkami finansowymi w gminach. W publikacji rozważono przedmiot badania wyłącznie w aspekcie ekonomicznym. Celem artykułu jest zdiagnozowanie, czy i w jakim stopniu zmiana sposobu zarządzania gminą wpłynęła na efektywność wykorzystania wydatkowanych przez nią środków publicznych. Materiał empiryczny d o przeprowadzenia badań pozyskano drogą wywiadów z osobami nadzorującymi kontrolę zarządczą, z kierownictwem komórek i jednostek organizacyjnych gmin oraz z audytorami wewnętrznymi w wybranych gminach województwa dolnośląskiego. Przeprowadzono w nich również analizę dokumentacji kontroli zarządczej i audytu wewnętrznego. Wykonane badania upoważniają do sformułowania wniosku, że kontrola zarządcza została wprowadzona w celu wdrożenia narzuconej prawem procedury, a nie w celu wspomagania zarządu w realizacji przyjętych celów i zadań.

Management control and internal audit were included in a general legal order that defines public funding collection and their disposition in order to increase efficiency of public funds spending. Changes of the provisions of law in a subject area were introduced due to Polish entry to UE. After 15 years of using them we can still have justified doubts of a real influence of introduced tools on efficiency and effectiveness of financial sources management of communes. In the publication the subject matter was consider only in an economic aspect. The aim of the article is to diagnose whether and to what extent the change in the management of a commune influenced the effectiveness of the use of public funds spent by it. Empirical research material was gained on the basis of interviews with people in charge of management control, unit management, organizational units of communes and internal auditors of chosen communes of Dolnośląskie province. An analysis of documents from management control and internal audit of those communes were conducted. All the research conducted allow to conclude that a management control was introduced in order to implement a procedure that was imposed by the law and not to support managers in realizing all the aims and tasks.