Unieszkodliwianie dioksyn (PCDDs/PCDFs) ze starych obciążeń środowiska za pomocą technologii zasadowego rozkładu katalitycznego (BCD)

Scharakteryzowano unieszkodliwianie polichlorowanych dioksyn (PCDDs/PCDFs), które należą do jednych z najbardziej toksycznych polutantów środowiska. Szczegółowo omówiono metodę zasadowego rozkładu katalitycznego (BCD - Base Catalysed Decomposition) i jej zastosowanie dla tego celu w zakładzie SPOLANA Neratovice, CZ. Z licznych procesów zaproponowanych do unieszkodliwiania dioksyn technologia BCD jest metodą najbardziej sprawdzoną w praktyce (poza metodami spalania). Technologia ta jest bezpieczniejsza i tańsza niż spalanie i jest najbardziej odpowiednia do likwidacji różnych typów polichlorowanych polutantów środowiska. Technologia BCD polega na całkowitej destrukcji związków polichlorowanych działaniem wodorotlenków oraz olejów mineralnych, będących donorem wodoru atomowego. Proces przebiega w atmosferze obojętnej w temperaturze ok. 350ºC i pod podwyższonym ciśnieniem. Metodę BCD można też stosować dla ładunków o małym stężeniu zanieczyszczeń, dołączając pośrednią instalację desorpcji cieplnej (ITD - Indirect Thermal Desorption) przed instalację BCD. Proces w instalacji ITD przebiega w atmosferze obojętnej w temperaturze ok. 650ºC, jej produktem jest koncentrat polutantów. Obecnie na terenie nieczynnej wytwórni pestycydów w zakładzie SPOLANA Neratovice, CZ jest realizowany jeden z największych projektów likwidacji starych obciążeń dioksynami i innymi substancjami polichlorowanymi za pomocą technologii ITD/BCD. Eksploatacja instalacji doświadczalnej potwierdziła wysoką sprawność unieszkodliwienia polichlorowanych polutantów w tym dioksyn. Rozbudowa instalacji ITD/BCD na wielką skalę rozpoczęła się w drugiej połowie 2005 r.

Characterization of polychlorinated dioxin compounds disposal, is given. Method of basic catalyzed decomposition (BCD) and its application in SPOLANA DIOXINS remediation project are detailed. Among numerous proposed procedures of PCDDs/PCDFs disposal, besides incineration methods, the BCD technology is the most proven. This procedure is more safe and more cheap than incineration methods. BCD method is based on the complete destruction of the polychlorinated compounds by the effect of alkalis (such as sodium hydroxide) and mineral oils (which effect as a donor of atomic hydrogen) in the presence of a catalyst. Temperature about 350ºC, raised pressure and inert atmosphere are used. Applicability of the BCD technology for decontamination of materials with low content of pollutants is enlarged by preranking of indirect thermal desorption (ITD) in the inert atmosphere at about 650ºC. In this way concentrate of contaminants is obtained. At present a project of old environmental load (PCDDs/PCDFs etc) liquidation is realized in an abandoned pesticides plant at SPOLANA Neratovice Company (CZ). Pilot scale of project SPOLANA - DIOXINS was succesfully finished. High efficiency of technologies ITD/BCD and their applicability for decontamination of various materials containing polychlorinated substances including dioxins are confirmed. Building of large-scale ITD/BCD installation began in 2nd half of 2005.