Impact of the COVID-19 pandemic on radicalization and terrorism

Pandemia COVID-19 zaostrzyła retorykę ekstremistów i organizacji terrorystycznych wobec środowisk obcych im etnicznie, kulturowo i religijnie. Ekstremiści muzułmańscy uważają pandemię za karę boską wymierzoną Chinom, Stanom Zjednoczonym, żydom, szyitom i chrześcijanom (krzyżowcom). Pojawiają się też opinie z kategorii spiskowej teorii dziejów, że pandemię wywołali żydzi w celu przejęcia władzy nad światem. Hinduscy nacjonaliści za pandemię w Indiach winią muzułmanów, a Chińczycy z Kantonu – Afrykańczyków. Ci ostatni, stanowiący ok. 300 tys. mieszkańców Kantonu, są w sposób otwarty stygmatyzowani i dyskryminowani. Podobnych zachowań doświadczyli także Afroamerykanie. COVID-19 został potraktowany również jako broń biologiczna. Neonaziści i biali supremacjoniści w USA apelują o bezpośredni kontakt zarażonych zwolenników z policjantami, urzędnikami federalnymi i żydami w celu przeniesienia na nich koronawirusa. Izolacja i ograniczenia w kontaktach w celu zahamowania rozprzestrzeniania się pandemii spowodowały skierowanie uwagi wielu ludzi na media społecznościowe. Szerzona jest w nich dezinformacja, nienawiść, agresja i pogarda. Obserwuje się m.in. wzrost zainteresowania filmami publikowanymi w serwisie YouTube na temat zagłady, krucjat, dżihadyzmu z udziałem Mahdiego, czyli mesjanistycznego wyzwoliciela, który ma pojawić się przed Dniem Sądu Ostatecznego i uwolnić świat od zła. Nakłada się na to pogorszenie nastrojów wśród młodzieży w państwach muzułmańskich i muzułmańskich mniejszości w Europie. W związku z zamknięciem meczetów rośnie zainteresowanie islamskimi portalami edukacyjnymi zdominowanymi przez radykalny nurt salaficki, które upowszechniają tezę o koronawirusie jako karze boskiej za krzywdy doznawane przez muzułmanów. Koronawirus nie spowodował obniżenia skali zagrożenia terrorystycznego w Europie, mimo apeli Państwa Islamskiego o niepodróżowanie na Stary Kontynent. W UE żyją przecież sympatycy obalonego kalifatu i byli jego bojownicy, którzy wrócili do krajów zamieszkania. Ci, którzy pozostali na Bliskim Wschodzie przez dłuższy czas znajdowali się oni w uśpieniu. Teraz trwa proces ich aktywizacji. Obserwuje się zwiększenie siły przekazu propagandowego adresowanego do Europejczyków. Szczególną rolę odgrywa w tych działaniach agencja medialna „Amaq” i elektroniczny magazyn tygodniowy „Al-Naba” („Raport”). Państwo Islamskie próbuje zaprezentować się jako międzynarodowa struktura, prowadząc działalność dezinformacyjną w mediach społecznościowych, a tym samym wzmocnić swój przekaz do potencjalnych rekrutów. W wielu regionach świata Państwo Islamskie ma siły i środki do prowadzenia walki partyzanckiej i działań terrorystycznych, przede wszystkim w Syrii, Iraku, Afganistanie, Azji Południowo-Wschodniej i Afryce. Wykorzystuje regionalną destabilizację i lokalne organizacje ekstremistyczne do kolejnych ataków. Można mówić o zwiększeniu aktywności terrorystów, jednak nie jest ona tak duża jak przed rokiem, chociaż są regiony, w których ich działania są bardzo intensywne, na przykład w Syrii, Iraku, Afganistanie czy Mozambiku. COVID-19 zagraża międzynarodowej solidarności i współpracy, która jest kluczowa dla walki z organizacjami terrorystycznymi w strefie Sahelu, gdzie siły lokalne oraz ich międzynarodowi partnerzy próbują powstrzymać dżihadystów. Wysoce mobilne operacje organizacji terrorystycznych na pograniczu Mali, Nigru i Burkina Faso oraz wokół jeziora Czad wymagają wspólnego wysiłku tych państw przy wsparciu Francji, Stanów Zjednoczonych i innych krajów, chociaż to zaangażowanie nie zawsze jest podporządkowane wspólnej strategii. Pandemia może uczynić miejscowe ugrupowanie terrorystyczne jeszcze bardziej niebezpiecznymi, ponieważ dodatkowo absorbuje i osłabia lokalne rządy i siły zbrojne. W przypadku zerwania współpracy między krajami regionu, zmagającymi się z kryzysem zdrowia publicznego, lub wycofania się zagranicznych sojuszników konsekwencje mogą być niezwykle groźne dla bezpieczeństwa państw Sahelu.