Współczesna debata wokół politycznej koncepcji praw człowieka Johna Rawlsa – wybrane argumenty i stanowiska

W Prawie ludów – wydanym w Polsce po raz pierwszy 20 lat temu – John Rawls dokonał rozszerzenia swojej teorii sprawiedliwości na grunt stosunków międzynarodowych. Filozof rozwinął koncept prawa ludów, czyli politycznej koncepcji sprawiedliwości, która ma zastosowanie do norm i zasad międzynarodowego prawa i praktyki. W ramach swojej koncepcji J. Rawls zaproponował wizję praw człowieka jako uprawnień, które wyznaczają granice suwerenności państw. W artykule, obok syntetycznego omówienia autorskiej koncepcji praw człowieka J. Rawlsa, przedstawiam jej wybraną krytykę, sformułowaną przez Johna Tasioulasa, Charlesa Beitza, Jamesa Nickela, Allana Buchanana, Marthę Nussbaum oraz Thomasa Poggego. W drugiej części artykułu prezentuję próbę obrony stanowiska Johna Ralwsa, którą zaproponowali David Reidy oraz Samuel Freeman. W zakończeniu dokonuję podsumowania obu linii argumentacyjnych, przedstawiając własne stanowisko.

In The Law of Peoples – published in Poland for the first time twenty years ago – John Rawls extended his theory of justice to the field of international relations. The philosopher developed the concept of the law of peoples, or the political concept of justice that applies to the norms and principles of international law and practice. As part of his concept, Rawls proposed a vision of human rights as rights that define the limits of state sovereignty. In the article, in addition to a synthetic overview of Rawls’s concept of human rights, I present selected critical arguments, formulated by John Tasioulas, Charles Beitz, James Nickel, Allen Buchanan, Martha Nussbaum, and Thomas Pogge. In the second part of the text, I discuss an attempt to defend Rawls’s views, proposed by David Reidy and Samuel Freeman. In conclusion, I summarize both lines of argument, presenting my own position.