Intestines, especially the small bowel, are rarely subject to US assessment due to the presence
of gases and chyme. The aim of this paper was to analyze ultrasound images
in selected pathologies of the small intestine in adults, including the aspects of differential
diagnosis. Material and methods: In 2001–2012, abdominal ultrasound examinations
were conducted in 176 patients with the following small bowel diseases: Crohn’s disease
(n=35), small bowel obstruction (n=35), yersiniosis (n=28), infectious diarrhea (n=26),
bacterial overgrowth syndrome (n=25), coeliac disease (n=15) and small bowel ischemia
(n=12). During examinations patients were fasting and no other particular preparations
were needed. Convex transducers of 3.5–6 MHz and linear ones of 7–12 MHz were used.
The assessment of the small intestine in four abdominal quadrants constituted an integral
element of the examination. The following features of the small bowel ultrasound
presentation were subject to analysis: thickness and perfusion of the walls, presence of
thickened folds in the jejunum, reduction of their number, presence of fluid and gas contents
in the intestine, its peristaltic activity, jejunization of the ileum and enteroenteric
intussusception. Furthermore, the size of the mesenteric lymph nodes and the width of
the superior mesenteric artery were determined and the peritoneal cavity was evaluated
in terms of the presence of free fluid. Results: Statistically significant differences were
obtained between the thickness of the small intestine in Crohn’s disease or in ischemic
conditions and the thickness in the remaining analyzed pathological entities. Small bowel
obstruction was manifested by the presence of distended loops due to gas and fluid as
well as by severe peristaltic contractions occurring periodically. In the course of ischemic
disease, the intestinal walls were thickened without the signs of increased perfusion
and in the majority of cases intestinal stenosis was observed. Fluid in the intestine
was detected in all patients with coeliac disease, gas in 86.7% of patients, thickening of
the folds in the jejunum in 86.7%, their reduction in 80%, increased (enhanced) peristalsis
in 93.3% and jejunization in 40%. In 80% of coeliac disease cases, the intestine
showed the features of hyperemia on color Doppler examination and in 53.3% of patients
the dilated lumen of the superior mesenteric artery was detected. Enlarged mesenteric
lymph nodes were visualized in 73.3% of the subjects, enteroenteric intussusception
in 33.3% and free fluid in the peritoneal cavity in 60%.
Conclusions:
1. Small bowel obstruction is manifested by the presence of evidently dilated intestinal
loops filled with gas and fluid and periodical severe deepened peristalsis.
2. Ischemic changes and Crohn’s disease are characterized by the presence of fragmentarily
thickened intestinal walls and intestinal stenosis. Moreover, in Crohn’s disease,
increased wall perfusion and mesenteric adenomegaly is encountered.
3. Coeliac disease is manifested by:
A. increased amount of fluid mainly in the jejunum, thickened and hyperemic jejunal
walls, increased peristalsis;
B. hypertrophied mucosal folds – often their number is reduced, jejunization and
transient enteroenteric intussusception;
C. ultrasound changes that require the differentiation with small intestinal bacterial
overgrowth syndrome and, to a lesser degree, with infectious diarrhea.
Jelita, a zwłaszcza jelito cienkie, rzadko są przedmiotem badań ultrasonograficznych,
głównie ze względu na zawartość gazów i treści pokarmowej. Celem pracy była analiza
obrazu ultrasonograficznego wybranych chorób jelita cienkiego u osób dorosłych, w tym
pod kątem ich diagnostyki różnicowej. Materiał i metody: W latach 2001–2012 wykonano
badania ultrasonograficzne jamy brzusznej u 176 pacjentów z następującymi chorobami
jelita cienkiego: chorobą Leśniowskiego‑Crohna
(n=35), niedrożnością jelita cienkiego
(n=35), jersiniozą (n=28), biegunką infekcyjną (n=26), zespołem rozrostu bakteryjnego
(n=25), chorobą trzewną (n=15) i niedokrwieniem jelita cienkiego (n=12). Chorych
badano na czczo, bez żadnego przygotowania, stosując głowice konweksowe 3,5–6 MHz
i liniowe 7–12 MHz. Integralnym elementem badania była ocena jelita cienkiego w czterech
kwadrantach jamy brzusznej. Analizie poddano następujące elementy obrazu ultrasonograficznego
jelita cienkiego: grubość i stopień unaczynienia ścian, obecność pogrubiałych
fałdów w jelicie czczym, redukcję ich liczby, obecność treści płynnej i gazowej
w jelicie, jego aktywność perystaltyczną, występowanie jejunizacji jelita krętego i wgłobienia
enteroenteralnego. Ponadto określano wielkość węzłów chłonnych krezkowych
i szerokość tętnicy krezkowej górnej, oceniano jamę otrzewnej pod kątem obecności wolnego
płynu. Wyniki: Uzyskano istotne statystycznie różnice między grubością ścian jelita
cienkiego w chorobie Leśniowskiego‑Crohna
oraz w przebiegu zmian niedokrwiennych
a jej grubością w pozostałych analizowanych jednostkach chorobowych. Niedrożność
jelita cienkiego przejawiała się obecnością rozdętych przez gaz i płyn pętli oraz pojawiającymi
się okresowo silnymi skurczami perystaltycznymi. W przebiegu zmian niedokrwiennych
ściany jelita były pogrubiałe, bez cech wzmożonego unaczynienia, w większości
przypadków stwierdzono zwężenie światła jelita. Płyn w jelicie odnotowano u wszystkich
chorych z chorobą trzewną, gaz u 86,7% pacjentów, zgrubienie fałdów w jelicie czczym
u 86,7%, ich redukcję u 80%, wzmożoną perystaltykę jelit u 93,3%, a jejunizację u 40%.
W 80% przypadków choroby trzewnej jelito wykazywało cechy przekrwienia w badaniu
kolorowym dopplerem, u 53,3% pacjentów stwierdzono poszerzenie światła tętnicy krezkowej
górnej. Powiększone węzły chłonne krezkowe uwidoczniono u 73,3% badanych,
wgłobienie enteroenteralne u 33,3%, natomiast wolny płyn w jamie otrzewnej u 60% osób.
Wnioski:
1. Niedrożność jelita cienkiego przejawia się obecnością wyraźnie poszerzonych pętli
jelitowych wypełnionych gazem i płynem oraz okresowo pojawiającą się silną, pogłębioną
perystaltyką.
2. Zmiany niedokrwienne i w przebiegu choroby Leśniowskiego‑Crohna
cechują się
obecnością odcinkowego pogrubienia ścian jelita i zwężenia jego światła, ponadto
w chorobie Leśniowskiego‑Crohna
– wzmożonego unaczynienia ścian i adenomegalii
krezkowej.
3. Choroba trzewna manifestuje się obecnością:
A. zwiększonej ilości płynu, głównie w jelicie czczym; ściany jelita czczego są pogrubiałe
i przekrwione, perystaltyka ulega przyspieszeniu;
B. przerośniętych fałdów błony śluzowej – nierzadko mamy do czynienia ze zmniejszeniem
ich liczby, jejunizacją i przemijającym wgłobieniem enteroenteralnym;
C. zmian ultrasonograficznych wymagających różnicowania przede wszystkim
z zespołem rozrostu bakteryjnego jelita cienkiego i w mniejszym stopniu z biegunką
infekcyjną.
