Sonocystografia mikcyjna 2D/3D/4D w diagnostyce i monitorowaniu leczenia odpływów pęcherzowo-moczowodowych u dzieci – czy może zastąpić rentgenowską cystouretrografię mikcyjną?

Introduction: Vesicoureteral refl ux appears in 20–50% of pediatric patients with recurrent urinary tract infections. The most common method of diagnosing this disease is voiding cystourethrography. However, contemporary pediatric radiology does not favor this method due to exposure to X-radiation. Aim: The aim of this study was to assess the usefulness of 2D/3D/4D contrast-enhanced voiding urosonography in the diagnosis and treatment monitoring of vesicoureteral refl ux in children and the possibility of using contrast- enhanced voiding urosonography to replace voiding cystourethrography. Material and methods: Voiding cystourethrography and contrast-enhanced voiding urosonography were conducted in 80 pediatric patients in order to assess sensitivity, specifi city, positive and negative predictive values as well as the number of vesicoureteral refl uxes detected by each of the two methods. The second stage of the study involved performing voiding urosonography in an extended protocol in 58 children in order to determine the usefulness of three-dimensional (3D/4D) examinations in the assessment of vesicoureteral refl ux and the ability to assess the urethra. Results: The concordance between the two methods was 86.95%. The sensitivity of voiding urosonography was 84.51%, specifi city – 90.99%, positive predictive value – 85.71% and negative predictive value – 90.17%. A 3D/4D assessment of the urinary bladder and transperineal 2D morphological assessment of the urethra were possible in all patients (100%). Assessment of the urethra during micturition with the use of 2D/3D/4D techniques was possible in all patients in whom voiding was elicited (95.83%), and 3D/4D assessment of vesicoureteral refl ux was possible in all patients with refl ux (100%). Although the application of 3D/4D techniques allowed accurate specifi cation of the grade of refl ux in all cases (100%), it appeared particularly useful in differentiating between grades II and III (70.97%). Conclusions: Contrast-enhanced voiding urosonography allows the diagnosis and monitoring of treatment of vesicoureteral refl ux in pediatric patients as well as assessment of the urethra in both girls and boys. The method is characterized by high sensitivity and specifi city. Moreover, it is safe, relatively inexpensive and can replace voiding cystourethrography.

Wstęp: Odpływy pęcherzowo-moczowodowe występują u 20–50% dzieci z nawracającymi zakażeniami układu moczowego. Najczęściej wykorzystywaną metodą w diagnostyce tego schorzenia jest cystouretrografi a mikcyjna, od której nowoczesna radiologia pediatryczna stara się odchodzić, z powodu narażenia na promieniowanie rentgenowskie. Cel pracy: Celem pracy była ocena przydatności sonocystografi i mikcyjnej w diagnostyce i monitorowaniu leczenia odpływów pęcherzowo-moczowych u dzieci i możliwości zastąpienia omawianą metodą dotychczas stosowanej cystouretrografi i mikcyjnej. Materiał i metoda: U 80 dzieci wykonano cystouretrografi ę mikcyjną oraz sonocystografi ę mikcyjną w celu określenia czułości, swoistości, wartości predykcyjnej dodatniej i ujemnej sonocystografi i mikcyjnej oraz ilości wykrywanych odpływów pęcherzowo- -moczowych przez każdą z metod. W drugim etapie u 58 dzieci wykonano sonocystografi ę mikcyjną w rozszerzonym protokole w celu określenia przydatności badania trójwymiarowego (3D/4D) w ocenie odpływów pęcherzowo-moczowych oraz możliwości oceny cewki moczowej. Wyniki: Zgodność obu metod wynosiła 86,95%. Czułość sonocystografi i mikcyjnej wynosiła 84,51%, swoistość 90,99%, wartość predykcyjna dodatnia 85,71%, ujemna 90,17%. Ocena 3D/4D pęcherza moczowego oraz ocena morfologiczna 2D cewki moczowej z dostępu przezkroczowego możliwa była u wszystkich pacjentów (100%). Ocena cewki moczowej w trakcie mikcji techniką 2D/3D/4D możliwa była u wszystkich pacjentów, u których uzyskano mikcję (95,83%), a ocena 3D/4D OPM – u wszystkich pacjentów z odpływem (100%). Zastosowanie technik 3D/4D pozwoliło na precyzyjne określenie stopnia odpływów we wszystkich przypadkach (100%), jednakże szczególnie przydatne okazało się w różnicowaniu pomiędzy stopniem II a III (70,97%). Wnioski: Sonocystografi a mikcyjna jest metodą umożliwiającą diagnostykę i monitorowanie leczenia odpływów pęcherzowo-moczowodowych u dzieci oraz ocenę cewki moczowej u dziewcząt i chłopców. Metodę charakteryzuje wysoka czułość i swoistość – jest bezpieczna, stosunkowo niedroga i może zastąpić cystouretrografi ę mikcyjną.