Ocena wpływu czynników ryzyka chorób sercowo-naczyniowych na śmiertelność w udarze mózgu

Background and purpose: Polish epidemiological data report a high first-ever stroke incidence rate which has been maintained for over ten years, increases with age and is correlated with high mortality. Fatal cases in stroke patients during the first three weeks amount to 25–30%. The aim of this study was to estimate the impact of the risk factors of cardiovascular diseases on mortality in stroke patients treated in the Department of Neurology USK in Bialystok. Material and methods: The study included all the stroke cases treated in the Department of Neurology USK in Bialystok, in the years 2002–2006. The cases were identified by verifying patient files. All the clinical data were calculated using STATISTICA 8.0. Results: We analysed 1129 stroke patients, 541 women and 588 men. The overall observed mortality was 19.6% in all cases. 86% patients had infarction with fatal cases in 16.4%. There were 14% of intracerebral haemorrhages with high mortality rate – 39.2%. Early case fatality in ischaemic stroke decreased in the reported 5 years from 22.1% to 17.8%, with consequently increased incidence. Conclusions: Myocardial infarct and atrial fibrillation are the most important factors predicting mortality in stroke patients. Despite the increase in the incidences of stroke the downturn in mortality is observed.

Wstęp: W przeprowadzonych w Polsce badaniach epidemiologicznych stwierdzono utrzymujący się od kilkunastu lat wysoki współczynnik zapadalności na pierwszy w życiu udar mózgu, wzrastający wykładniczo z wiekiem oraz połączony z nadal dużą śmiertelnością. Dynamika natężenia objawów udaru mózgu jest tak duża, że w ciągu pierwszych trzech tygodni umiera 25–30% chorych. Celem pracy była ocena śmiertelności w udarach mózgu pacjentów hospitalizowanych w Pododdziale Udarowym Kliniki Neurologii USK w Białymstoku z uwzględnieniem wpływu czynników ryzyka udaru mózgu. Materiał i metoda: Rozpatrzono wszystkie przypadki pacjentów hospitalizowanych w Klinice Neurologii USK w Białymstoku z powodu udaru mózgu w latach 2002–2006. Materiał badawczy zebrano na podstawie analizy historii chorób pacjentów. Obliczenia statystyczne wykonywano przy użyciu programu Statistica w wersji 8.0. Wyniki: Przeanalizowano przypadki 1129 pacjentów, w tym 541 kobiet i 588 mężczyzn. Średni wskaźnik śmiertelności wyniósł 19,6%. Udar niedokrwienny mózgu rozpoznaliśmy u 86% chorych, spośród których zmarło 16,4%. Udar krwotoczny wystąpił u 14%, do zgonu doszło w 39,2%. Odnotowując liczbę zgonów w ciągu 5-letniej obserwacji, możemy stwierdzić zmniejszającą się śmiertelność z powodu udaru niedokrwiennego mózgu – z 22,1% do 17,8%, przy stale wzrastającej liczbie chorych. Wnioski: Najczęstszymi czynnikami ryzyka udaru mózgu wpływającymi na większą śmiertelność są przebyty zawał serca oraz migotanie przedsionków. Pomimo wzrostu zapadalności na udary mózgu obserwuje się tendencję spadkową śmiertelności.