Macierzyństwo w stwardnieniu rozsianym – fakty i mity

Multiple sclerosis is a chronic, demyelinating disease of the central nervous system, which is nearly two times more common in women. It mainly occurs between 2. and 4. decade of life, which is a period of maximum fertility of patients. The social stigma of disease, fear of disability and the lack of sufficient information on the impact of pregnancy on the course of multiple sclerosis, make a decision about having the baby particularly difficult. Meanwhile, available data clearly confirm the beneficial effect of motherhood on the course of multiple sclerosis. Pregnancy, is the only physiological state, which strongly reduces the rate of the disease relapses and at the same time delays appearing of a significant disability in patients with relapsing-remitting multiple sclerosis. All women with diagnosed multiple sclerosis, which are planning to have a baby should also get comprehensive information about the increase in the likelihood of occurring of disease relapse during a period of puerperium. In the first three months after delivery, one third patients have a relapse. This knowledge can help mother to organize earlier the assistance in infant care. A number of issues, including, among other things effect of lactation on clinical activity and the impact of the disease-modifying drugs for multiple sclerosis on motherhood requires further research.

Stwardnienie rozsiane (łac. sclerosis multiplex, SM) jest przewlekłą, demielinizacyjną chorobą ośrodkowego układu nerwowego, która występuje blisko dwa razy częściej u kobiet. Szczyt zachorowań odnotowuje się między 2. a 4. dekadą życia, co przypada na okres największej zdolności rozrodczej pacjentek. Społeczny stygmat choroby, lęk przed niepełnosprawnością oraz brak dostatecznej informacji o wpływie ciąży na przebieg SM powoduje, że podjęcie decyzji o posiadaniu dziecka staje się szczególnie trudne. Tymczasem dostępne dane jednoznacznie potwierdzają korzystny wpływ macierzyństwa na przebieg SM. Ciąża jako jedyny stan fizjologiczny zdecydowanie zmniejsza wskaźnik rzutów choroby, a jednocześnie opóźnia okres osiągnięcia znaczącej niepełnosprawności u pacjentek z rzutowo-remitującą postacią SM. Wszystkie kobiety z rozpoznanym SM, które planują urodzenie dziecka, powinny również uzyskać wyczerpującą informację o wzroście prawdopodobieństwa rzutu choroby w okresie połogu. Jedna trzecia pacjentek doświadcza bowiem rzutu choroby w ciągu pierwszych trzech miesięcy po porodzie. Wiedza ta może pomóc we wcześniejszym zorganizowaniu pomocy przy opiece nad noworodkiem. Wiele kwestii, w tym – między innymi – wpływ laktacji na aktywność kliniczną SM oraz wpływ leków modyfikujących przebieg choroby na macierzyństwo, wymaga jednak dalszych badań.