Diagnoza transformacji architektoniczno-budowlanej zasobów mieszkaniowych XIX i XX wieku wybranych miast Górnego Śląska

Tematem artykułu jest stan zasobów architektury mieszkaniowej okresu 1848- 2013 wybranych miast Górnego Śląska w ujęciu przeprowadzonych zmian architektoniczno- budowlanych. Zmiany architektoniczno-budowlane przeprowadzone w badanych zasobach mieszkaniowych są istotnym miernikiem oceny tychże zasobów przez ich użytkowników. Zmiany ujęto w trzy aspekty: techniczny, funkcjonalny i estetyczny. Głównym celem badań jest prezentacja szczegółowej oceny i kompleksowego obrazu stanu zasobów mieszkaniowych wybranych miast Górnego Śląska, opartych o próby statystyczne, liczne analizy rozwiązań przestrzennych w ujęciu ewolucyjnym rozwoju form górnośląskiej architektury mieszkaniowej. Dla większej czytelności i precyzji uzyskanych informacji, przeprowadzana ocena związana jest z bezpośrednią prywatną przestrzenią mieszkania i w ograniczonym stopniu jedynie porusza modernizacje i przekształcenia przestrzeni sąsiedzkiej lub tzw. strefy przydomowej. Zakres czasowy obejmuje lata 1848-2013. Datą otwierającą jest rok 1848. Zakres terytorialny obejmuje współcześnie zdefiniowany obszar siedmiu górnośląskich miast: Gliwic, Zabrza, Bytomia, Raciborza, Rudy Śląskiej, Katowic i Tychów. Praca podejmuje próbę uzyskania odpowiedzi na pytanie: jakim zmianom ulegała substancja badanych zasobów mieszkaniowych? W jakich okresach użytkowania zmiany te były najintensywniejsze lub największe (zarówno w historycznym ujęciu jak i w ujęciu fazy użytkowej.

The subject of the work is the state of residential architecture resources of the period 1848- 2013 selected cities of Upper Silesia, changes carried out in the architecture and construction. Changes to the architecture and construction carried out in the test is an important evaluation measure of housing resources these resources by their users. The changes are contained in three aspects: technical, functional and aesthetic. The main objective of the work is the presentation of a detailed assessment and comprehensive picture of the state of the housing stock of selected cities in Upper Silesia, based on statistical tests, numerous spatial solutions in terms of the evolutionary development of forms of residential architecture in Upper Silesia. For increased readability and precision of the information received, the assessment is linked to a direct private space and to a limited extent only moves and upgrades to transform neighbourhood space or socalled backyard area. Time covers the period 1848-2013.Opening date is the year 1848. The territorial scope of area-defined today includes seven Silesian cities: Gliwice, Zabrze, Bytom, Racibórz, Ruda Śląska, Katowice and Tychy. The work attempts to answer the question: what were the changes in the substance of the housing stock? In which periods were these changes most intense or largest (both in historical terms and in terms of the use)?