Poziom stresu u pracowników banków komercyjnych i spółdzielczych

Głębokie zmiany organizacyjne, jakie dokonały się w sektorze bankowym, dotyczące m.in. warunków pracy, spowodowały wzrost napięcia emocjonalnego u jego pracowników, przy czym jedną z konsekwencji różnic w sposobie zarządzania występujących między bankami komercyjnymi a spółdzielczymi okazał się niejednakowy poziom stresu. Głównym celem badania omawianego w artykule jest porównanie poziomu stresu u pracowników banków komercyjnych i spółdzielczych w Polsce. Sformułowano hipotezę, że do analiz porównawczych poziomu stresu u pracowników banków można skutecznie wykorzystywać kwestionariusz Postrzeganego Stresu w Pracy (PSwP), indeksy stresu, drzewa klasyfikacyjne CHAID i CRT oraz testy istotności różnic. W pracy posłużono się wynikami własnego badania ankietowego przeprowadzonego w latach 2016–2019 na grupie 2357 pracowników banków w Polsce, a także – jako tłem analiz – wynikami analogicznego badania przeprowadzonego w Rosji. Stwierdzono, że poziom stresu u pracowników banków komercyjnych był wyższy niż w przypadku banków spółdzielczych, a różnica uwidaczniała się szczególnie w pewnych grupach pracowników (np. w placówkach operacyjnych i oddziałach regionalnych, wśród pracowników, którzy przepracowali do 41,5 godziny tygodniowo, według metody CRT). Wyższy poziom stresu u pracowników banków komercyjnych jest skutkiem silnej presji na osiągnięcie jak najlepszych wyników sprzedażowych. Również wzrost wykorzystania technologii informatycznych oraz wewnętrzna konkurencja występująca w miejscu pracy mogą wpływać na poziom stresu. Przeprowadzone badanie pozwala stwierdzić, że kwestionariusz PSwP oraz zastosowane metody statystyczne stanowią dobre narzędzia do porównawczej analizy poziomu stresu.

Deep organisational changes that the banking sector has undergone, also in terms of working conditions, resulted in the increase of emotional tension experienced by its employees. However, the stress levels commercial and cooperative bank workers suffer from are unequal, as the management methods implemented by the two types of banks are different. The aim of the study is to compare the stress levels of employees of commercial and cooperative banks in Poland. A hypothesis has been formulated that the Perceived Stress at Work (PSwP) questionnaire, stress indexes, classification trees CHAID and CRT and tests of difference significance can be successfully applied to carry out comparative analyses of stress levels among bank employees. The paper is based on the results of the author’s own survey conducted in the years 2016– 2019 on a group of 2,357 bank employees in Poland, and, as a background for the analyses, on the results of a similar study done in Russia. It was found out that the level of stress observed among employees of commercial banks was higher than that of cooperative bank workers; additionally, the difference was particularly visible in certain groups of employees (e.g. in operational units and regional branches, among employees who worked up to 41.5 hours a week, according to the CRT method). Strong pressure to achieve the best possible sales results cause higher levels of stress among employees of commercial banks. Moreover, the increase in the use of information technology as well as internal competition in the workplace may affect stress levels. The conducted research demonstrates that the PSwP questionnaire and the applied statistical methods prove adequate tools for performing stress level comparative analyses.