Środowiskowa ocena ekspozycji dzieci na wolnozmienne pola magnetyczne w budynkach szkolnych z terenu Tychów, usytuowanych w pobliżu transformatorów energetycznych

INTRODUCTION In city agglomerations, educational establishments are very often within the vicinity of energy infrastructure such as, power lines, distribution transformers; power distribution rooms, mobile phone base stations and overhead tramway power lines. The levels of magnetic fields in the classrooms of such educational establishments are not well known. MATERIAL AND METHODS Ten primary schools from Tychy were chosen for the study, all of which are located within a radius of 100 meters from distribution transformers. The magnetic induction was measured in at least two classrooms, i.e. in the information technology classroom and a humanistics classroom. RESULTS Based on visual inspection, it was ascertained that for two schools, the transformers were installed at a distance of not more than 20 m. In one school the distance is 15 m and in another there was an aerial voltage line at a distance of 20 m. The latter school contained elevators. In the humanistics classroom adjacent to the elevator shaft, an induction level of 110 nT was measured. In one of the three oldest schools tested, which was 125 years old, the measured magnetic induction levels were even higher: in the humanistic classroom – 226 nT and in the computer studies classroom – 59 nT. We also found that for 10 schools, the magnetic induction levels were higher in the information technology classroom than in the humanistics classroom. CONCLUSIONS Transformers installed within the vicinity of school buildings do not influence the magnetic induction levels within classrooms and school premises.

WSTĘP W aglomeracjach miejskich bardzo często placówki oświatowe zlokalizowane są w pobliżu infrastruktury energetycznej, takiej jak: przesyłowe linie energetyczne, stacje transformatorowe, rozdzielnie napięć, stacje bazowe telefonii komórkowej, sieci trakcji tramwajowej. Nie są znane poziomy pól magnetycznych w salach lekcyjnych tak usytuowanych budynków szkolnych. Celem podjętych badań była ocena poziomu indukcji magnetycznej w klasach i pracowniach budynków szkolnych usytuowanych w pobliżu stacji transformatorowo-rozdzielczych. MATERIAŁ I METODY Do badań wybrano 10 szkół podstawowych z terenu Tychów, w pobliżu których (w promieniu 100 metrów) zainstalowane były transformatory. Indukcję magnetyczną mierzono co najmniej w dwóch salach lekcyjnych (w pracowni informatycznej i pracowni do przedmiotów humanistycznych). WYNIKI Na podstawie przeprowadzonej wizji lokalnej stwierdzono, że tylko w dwóch szkołach transformatory energetyczne zainstalowane zostały w odległości nieprzekraczającej 20 m. W odległości 15 m od jednej ze szkół zainstalowany był transformator, a w odległości 20 m przebiegała napowietrzna linia elektryczna niskiego napięcia. W szkole tej, wewnątrz budynku, stwierdzono windę towarową. Zmierzony w sali humanistycznej sąsiadującej z tunelem windy poziom indukcji wynosił 110 nT. W jednej z trzech najstarszych badanych szkół (125-letniej) poziomy indukcji magnetycznej były jeszcze wyższe: w klasie humanistycznej 226 nT, a w pracowni informatycznej 59 nT. Wykazano ponadto, że w 6 spośród 10 zbadanych pracowni informatycznych poziomy indukcji magnetycznej były wyższe niż w klasach humanistycznych. WNIOSKI Transformatory zainstalowane w pobliżu budynków szkolnych nie miały wpływu na zmierzoną indukcję magnetyczną w klasach i pomieszczeniach szkolnych.