Everlasting interest at herbal preparations as potential supporting drugs in treatment is the reason for determination of type and concentration of phenolic acids in them, as well as of their elemental contents. Due to this the objective of the work was to determine the contents of phenolic acids (ferulic, gallic and caff eic) and macroelements (K, Mg, Ca, Na) and microelements (B, Fe, Zn) in 14 plant materials used popularly in medicine. Analysis of the obtained data showed that the concentrations of ferulic, gallic and caff eic acids were in the ranges: 1.39–145.23 μg/g d. m.; 0.33–85.95 μg/g d. m. and 0.84–270.54 μg/g d. m., respectively. However, in some plant materials the level of ferulic and gallic acids was so low, that it was not possible to determine them. Macroelements were found in the ranges of concentrations: 10.60 – 38.69 mg K/g d. m.; 1.67–8.65 mg Mg/g d. m.; 5.31–39.71 mg Ca/g d. m. and 31.95–995.58 mg Na/kg d. m., whereas microelements in amounts of 24.04–67.01 mg B/kg d. m.; 31.27–260.74 mg Fe/kg d. m. and 13.93–83.35 mg Zn/kg d. m. Correlation analysis indicated the strict inter-relation between Fe level in the studied samples and the concentration of Ca, B and caff eic acid. Principal component analysis (PCA) and cluster analysis (CA) enabled identifi cation of plant materials characterized by high contents of phenolic acids and elements, as well as of such materials, in which the studied analytes were on the lowest level. Cluster analysis confi rmed also the results of correlation analysis, indicated by clusters created on the lowest bonding level, which describe the pairs of analytes with high values of the correlation coeffi cients.
CEL PRACY Nieustające zainteresowanie preparatami roślinnymi jako potencjalnymi lekami wspomagającymi przyczynia się do określenia w nich rodzaju i zawartości substancji czynnych oraz ich składu pierwiastkowego. Celem pracy było oznaczenie zawartości kwasów fenolowych (ferulowego, galusowego, kawowego) oraz makroelementów (K, Mg, Ca, Na) i mikroelementów (B, Fe, Zn) w 14 surowcach roślinnych powszechnie stosowanych w lecznictwie. WYNIKI Stwierdzono że zawartość kwasów: ferulowego, galusowego i kawowego mieściła się w zakresach, odpowiednio: 1,39–145,23 μg/g s. m.; 0,33–85,95 μg/g s.m. i 0,84–270,54 μg/g s.m., ale w przypadku niektórych surowców zawartość kwasów ferulowego i galusowego była tak niska, że nie udało się ich oznaczyć. Makroelementy oznaczono w zakresie stężeń 10,60–38,69 mg K/g s.m.; 1,67–8,65 mg Mg/g s.m.; 5,31–39,71 mg Ca/g s. m. i 31,95–995,58 mg Na/kg s.m., natomiast mikroelementy w ilości 24,04–67,01 mg B/kg s.m.; 31,27–260,74 mg Fe/kg s.m. i 13,93–83,35 mg Zn/kg s. m. WNIOSKI Analiza korelacji wskazała na ścisłą współzależność między stężeniem Fe w badanych próbkach a zawartością Ca, B i kwasu kawowego. Analiza głównych składowych (PCA) i analiza skupień (CA) umożliwiły identyfikację surowców roślinnych charakteryzujących się wysoką zawartością fenolokwasów i pierwiastków oraz surowców, w których ilości oznaczanych analitów były na najniższym poziomie. Analiza skupień potwierdziła również wyniki analizy korelacji, na co wskazują skupienia utworzone na najniższym poziomie wiązania, opisujące pary analitów, które charakteryzują wysokie wartości współczynników korelacji.
